İbrahim ZENCİRCİ
Yunan belgelerinde İzmir'de "Çankırı Çarşısı"
2008 yılından bu yana peşinde olduğum, İzmir Kemeraltı’ndaki "Çankırı Çarşısı" ile ilgili olumlu gelişmeler var.
Eski yazılarımı takip edenler bilir. İzmir Kent Arşivinde yaptığım çalışmalar sonucunda 1900’lü yıllara ait İzmir’le ilgili bazı belgelerde ve çeşitli kaynaklarda Kemeraltı Kızlarağası Hanı’nın yanında bulunan bugünkü 906 Sokağın, söz konusu belgelerde “Çankırı Çarşısı” olarak geçtiğini tespit etmiştim. Geçtiğimiz aylarda, İzmir Konak Belediye Başkanlığı'na, İzmir Çankırılılar Derneği olarak verdiğimiz dilekçeye cevap geldi.
Kızlarağası Hanı yanında bulunan 906 Sokağın, “Çankırı Çarşısı” olarak değiştirilmesi veya bunu gösteren bir levha ile tekrar yaşatılması talebimize, Konak Belediye Başkanı Sayın Dr. Hakan Tartan ve Belediye Meclisi teveccüh göstermişler.
Önceki gün Konak Belediye Başkanı Tartan'ın özel kaleminden, talebimizin eylül ayı belediye meclisi gündemine alınacağını söylediğinde, tekrar heyecanlandık. Heyecanımızın nedeni İzmir’in tarihi çarşısı Kemeraltı’nda “Çankırı Çarşısı” tabelasını yakın bir gelecekte tekrar görebilmek umudu idi.
Dilekçemize ekli belgelerdeki bazı eksiklikleri gidermek için, içinde “Çankırı Çarsısı” geçen belgeleri tekrar incelediğimde, tesadüfen yeni bir belgeye ulaştım.
Prof. Dr. Engin Berber’in Yunancadan çevirdiği ve Akademi Kitapevi'nin 1998'de yayımladığı; “İzmir 1920 - Yunanistan Rehberinden İşgal Altındaki Bir Kentin Öyküsü” isimli kitabın 60’ıncı sayfasında “Çankırı Çarşısı” tekrar karşıma çıktı.
“Asya Yunanistan’ı” üst başlığı altında, mesleklere göre hazırlanmış Yunan rehberinde, “Papazoğlu kardeşler – Çankırı Çarşı” ibaresini görmek ve elimdeki belgelere bir tanesini daha eklemek ve hele bunu Yunanca bir belgede bulmak beni ziyadesiyle mutlu etmişti.
“İnsan memleketini niye sever? Başka çaresi yoktur da ondan, ama biz biliriz ki, bir yerde mutlu mesut olmanın ilk şartı orayı sevmektir. Burayı seversen, burası dünyanın en güzel yeridir. Ama dünyanın en güzel yerini sevmezsen, orası dünyanın en güzel yeri değildir...”
Arada yedi yüz kilometre mesafe de olsa, İzmir, “Çankırı Çarşısı” ile daha da bir güzel olacak.
Merak edene not: İçersinde “Çankırı Çarşısı” ibaresi geçen kaynaklar.
1-İzmir Büyükşehir Kent Kitaplığı Yayınları. “İZMİR KARTPOSTALLARI -1900” Hazırlayanlar: Fikret Yılmaz, Sabri Yetkin. Sayfa:96
2-İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Kitaplığı Yayınları. “TİCARİ VE İKTİSADİ İZMİR REHBERİ -1926 Hazırlayan: Sabri Yetkin (Sayfalarda)
3- “İZMİR KIZLARAĞASI HANI İLE ÇEVRESİNİ TANITMA VE SEVDİRME AMACINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA” Yazan: Ali Erkal Sayfa:44 ve 49
4- Mart 2008 tarihli YEN İASIR Gazetesi. İlan Sayfası.
5- “İZMİR 1920 - YUNANİSTAN REHBERİNDEN İŞGAL ALTINDAKİ BİR KENTİN ÖYKÜSÜ” Çeviren ve Yayınlayan: Prof. Dr. Engin Berber-Akademi Kitapevi 1998 Sayfa 60