Zeytinyağında dünyada rekolte düşüklüğü nedeniyle sıkıntılı başlayan sezonda, fiyatlar bir türlü durulmuyor. Sızma zeytinyağında üreticiden alış fiyatı 11-12 TL’yi buldu ama üretici ve stokçu piyasaya ürün vermekte yine de nazlı davranıyor. Ürün bulamayan sanayici ise çareyi gümrük vergisini ödeyerek, Tunus’tan ithalatta buldu. İlk ithalatı Komili’nin yaptığı öğrenildi. Bu yıl zeytinyağı sezonu hem dünyada hem de Türkiye’de farklı geçiyor. En büyük zeytinyağı üreticilerinden İspanya ve İtalya’da olumsuz hava koşulları bu yıl üretimi yarı yarıya düşürdü. Geçen yıldan bu yıla zeytinyağı üretiminin İspanya’da 1.2 milyon tondan 800 bin tona, İtalya’da ise 500 bin tondan 250 bin tona ineceği tahmin ediliyor. Aynı zamanda en fazla tüketime de sahip bu ülkelerdeki üretim noksanlığı, dünya fiyatlarını da etkiledi.
ÜRÜN AZLIĞI ETKİLEDİ
Bu ülkeler eksik üretimlerini Tunus’tan yaptıkları ithalatla karşılıyor. Dünya üretiminde ilk beş sırada yer alan Türkiye de, bu yıl az da olsa rekolte düşüklüğü yaşadı. Antalya, Adana, Güneydoğu’da rekolte olumsuz etkilendi. Sadece Ege Bölgesi’ndeki üretim, tahminleri şaşırtmadı. Türkiye’de bu yıl 190 bin ton olması beklenen rekoltenin 170 bin ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Piyasadaki ürün azlığı fiyatları da etkiledi. Bu yıl üretici iyi fiyat olarak 8-9 TL beklerken beklentinin çok üzerine çıkıldı ve sızma zeytinyağı fiyatı 11 TL’yi aştı. Dün Edremit Zeytinyağ Borsası’nda ise 13.5 TL’den işlem vardı. Geçen yıl piyasaya kaçak yollardan giren Suriye zeytinyağı ise bu yıl piyasada yok. Hem rekolte azlığından hem de Suriye’de savaş nedeniyle hasat yapılamamasından kaynaklanan durum da, piyasadaki yağ miktarını düşürürken fiyat artışlarına etki etti.
ÜRÜN KİMİN ELİNDE
Ürünün üreticide mi yoksa ürünü toplayan stokçuların elinde mi olduğu tartışması sürerken, ürün bulamayan sanayici ise çareyi ithalatta buldu. Zeytinyağında vergisini ödeyerek istenildiği kadar ithalat yapmak mümkün. Yüzde 38 olan vergi nedeniyle fiyatlar iç piyasa fiyatları ile aynı seviyelerde oluyor. Piyasada İspanya ve İtalya’nın tedarikçisi haline gelen Tunus’tan ilk zeytinyağı ithalatını Komili’nin yaptığı belirtiliyor. Aldığım bilgiye göre 3 bin ton ham yağ ithal eden Komili, ithalatı uygun fiyattan çok, piyasada zeytinyağı bulamadığı için yaptı. Komili’nin aldığı yağın fiyatı da iç piyasadaki gibi 11.5 TL’ye geldi.
