MERSİN’in Anamur ilçesinde koruma altındaki deniz kaplumbağalarının yuvalama alanında yasaları hiçe sayarak mesire yeri yapan MHP’li Belediye Başkanı Hidayet Kılınç hakkında 2019 yılında Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED) tarafından suç duyurusu yapıldı. Ancak İçişleri Bakanlığı belediye başkanı hakkındaki şikâyetin işleme konulmaması yönünde karar aldı. MERÇED İçişleri Bakanlığı’nın bu kararına itirazda bulundu. Çevre kuruluşunun itirazını haklı bulan Danıştay 1. Dairesi, İçişleri Bakanı’nın kararını kaldırdı. Şikâyet konusu dosyayı inceleyen Danıştay, olayla ilgili ön inceleme emri verilmesi gerektiğine hükmetti.
Mersin’in Anamur ilçesindeki kumsal su kaplumbağaları için Türkiye'nin önemli yuvalama alanlarından biri. Ancak yoğun bir insan baskısı altındaki kumsalda deniz kaplumbağaları için yaşam her geçen gün zorlaşıyor. Uluslararası sözleşmelerle koruma altına alınan kumsalda Anamur Belediyesi Haziran 2019’da mesire yeri yapmak amacıyla iş makineleri ile çalışma başlattı. Kamyonlarla kumsala toprak dökülürken, alanda ağaçlandırma ve çim uygulaması başlatıldı.
BELEDİYE YETKİLİLERİ HAKKINDA
SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULDU
Türkiye’deki 21 deniz kaplumbağası üreme alanından biri olan Anamur kumsalında yapılan çalışmanın uluslararası sözleşmeler ile ulusal mevzuata aykırı olduğunu açıklayan sivil toplum örgütleri ilgili kurumlara başvuruda bulunarak kıyıdaki tahribatın durdurulmasını talep ettiler. MERÇED ise sorumlular hakkında suç duyurusunda bulundu.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI BAŞKAN
HAKKINDAKİ ŞİKAYETİ İŞLEME KOYMADI
Bu girişimlerin ardından koruma alanındaki tahribat ilgili kurumlar tarafından durduruldu. Ancak tahribata neden olan kararı veren Belediye Başkanı Hidayet Kılınç hakkındaki şikayet başvurusu İçişleri Bakanlığı’nca işleme konulmadı. İçişleri Bakanı'nın, 13.4.2021 tarih ve İNS:2019.33.2357 sayılı şikâyetin işleme konulmaması yönündeki kararına MERÇED itirazda bulundu.
DANIŞTAY İÇİŞLERİ BAKANLIĞI’NIN KARARINI İPTAL ETTİ
İtirazı değerlendiren Danıştay 1. Dairesi, 14 Eylül 2022 tarihinde aldığı kararla belediye başkanı ve sorumlular hakkındaki şikâyeti işleme koymayan İçişleri Bakanlığı’nın kararını iptal etti. Danıştay, 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’a atıfta bulunarak, "Dosyada bulunan bilgi ve belgelerden şikâyetin, anılan Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında ön inceleme yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olduğu anlaşıldığından, 4483 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri uyarınca yetkili merci tarafından ön inceleme emri verilmesi, bu emre dayalı olarak ön inceleme raporu düzenlenmesi, isnat edilen eylemlerle illiyet bağı bulunanların ismen ve görev unvanlarıyla belirlenmesi" yönünde karar verdi.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI KARARI KALDIRILDI
Yetkili merci tarafından söz konusu ön inceleme raporu da göz önünde bulundurulmak suretiyle soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin bir kararın tesis edilmesi gerektiğine hükmeden Danıştay kararında şöyle denildi: "İtirazın kabulü ile İçişleri Bakanının 13.4.2021 tarih ve İNS:2019.33.2357 sayılı şikâyetin işleme konulmamasına ilişkin kararının kaldırılmasına, dosyanın karar ekli olarak İçişleri Bakanlığı'na, kararın bir örneğinin itiraz edenin vekiline gönderilmesine 14.9.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi."
TAHRİBAT YÜZÜNDEN ANAMUR
BELEDİYESİNE 180 BİN TL PARA CEZASI
Anamur’daki yuvalama kumsalı 1. Derecede koruma bölgesi olarak ayrılan alanlardan biri. Anamur Belediyesi’nin Yıldırım Beyazıt Mahallesi, 325 ada, 1 parselde bulunan kumsalda mesire yeri yapma girişimiyle yapılan tahribatın ardından Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Belediye Başkanlığı'na 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca 180 bin 489 TL idari para cezası uygulandığı bilgisi de Danıştay kararında yer aldı. Projenin durdurulmasıyla kumsalda dikilen ağaçların bir kısmının kuruduğu bir kısmının ise denizin dalgaları tarafından söküldüğü belirtiliyor.
BELEDİYE BAŞKANI ‘BİZ EZELDEN ÇEVRECİYİZ’ DEMİŞTİ
Koruma altındaki sahilde yapılan uygulamanın yasalara aykırı olduğunu savunan vatandaşlara ve sivil toplum örgütü temsilcilerini ideolojik davranmakla ve lümpenlikle suçlayan Anamur Belediye Başkanı MHP'li Hidayet Kılınç, özetle şunları dile getirmişti:
"Polemik konusu bulamadığı zaman, kendisiyle dövüşen 3-5 kişinin kendini tatmin için, edebiyat parçalama heveslerine tabiatı kurban edemem. Çevrecilik aynı zamanda yaşadığı mahalin çevresinin düzenli olmasını istemektir. Dokuyu bozmadan yapılan düzenlemeye karşı çıkmak Lümpen çevreciliktir. Yüksek çevre hassasiyeti olan bizler ise ezelden çevreciyiz.”