17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet skandalının kilit ismi İranlı- Türk işadamı Rıza Sarraf’ı tutuklatan New York Güney Bölgesi Başsavcılığı’nın soruşturması, Türkiye’deki siyasetçi ve işadamlarına uzanıyor. Haberdar’ın Washington muhabiri İlhan Tanır’ın haberine göre, Başsavcı Preet Bharara’nın ofisi, Türkiye vatandaşı olan en az 91 kişi hakkında soruşturma yürütüyor. Listede 17- 25 Aralık yolsuzluk skandalına karışan eski bakanlarla Beşiktaş Başkanı Fikret Orman’ın ve kayyım İlhan Okumuş’un da olduğu iddia ediliyor.
SİYASİLER DE VAR BÜROKRAT DA
Tanır’ın kaynaklarına göre, ABD Kongresi’nin tam destek verdiği Savcı Bharara mesaisinin büyük kısmını Sarraf soruşturmasına ayırıyor. Savcının oluşturduğu 91 kişilik listede kamuoyunca bilinen siyasiler, bürokratlar, siyasetçiler ve işadamları yer alıyor. Kimi İran’a yönelik yaptırımları delmek üzere Sarraf’la ortaklık etmek, kimi uluslararası bankacılık sistemini ihlal konusunda Sarraf’a yardım etmekle suçlanıyor. Sarraf’tan rüşvet aldığı için Bharara’nın radarına girenler de var.
Savcılık listedekilerin bazıları için tutuklama, bazıları için ABD’deki malvarlığının dondurulmasını istemeyi planlıyor. Kimi isimlerinse sorgulanması isteniyor. ABD Adalet ve Dışişleri Bakanlıkları’nın yanısıra denizaşırı misyonlarla konu hakkında yazışmalara başlaması beklenen savcılık, 91 kişi ile ilgili çağrı, yazışma ve davetlerin bazılarının 16 Haziran’daki celseye kadar yürürlüğe sokmayı hedefliyor.
Öte yandan Sarraf’ın 50 milyon dolarlık kefalet teklifini reddeden savcılık, 2 Haziran’daki duruşmada Hakim Richard Berman’ın tutukluluğun devamına hükmetmesi için ciddi argüman ve kanıtlar sunmaya hazırlanıyor.
Bharara’nın kara listesi Savcı Bharara’nın soruşturmasına konu olduğu iddia edilen isimlerden bazıları şöyle:
EGEMEN BAĞIŞ
17-25 Aralık yolsuzluk davaları sırasında ortaya saçılan tapelerde rüşvet iddialarıyla gündeme gelen ve istifa etmek zorunda kalan Bağış’ın soruşturmadaki rolünün çok daha ciddi olduğu söyleniyor. İddialara göre Bağış, Sarraf’ın bir yakınına vize yardımı veya çikolata kutuları nedeniyle değil, ABD ve Kanada’ya para transferleri için kurulan paravan şirketleri ile ilgisine rastlandığı için listeye girdi. Bu paravan şirketlerden bazıları Sarraf’ın tutuklanmasından hemen sonra FBI tarafından basılmıştı. Bağış, bu nedenle mart sonundaki Washington’da yapılan Nükleer Zirve için ABD’ye gelen ekipte yer almamayı tercih etti. Halbuki Bağış her zaman AKP’nin ABD ile ilişkilerini yürüten, özellikle lobicilik faaliyetlerini ve Amerikan- Türk derneklerini izleyip yönlendiren isim olmuştu. Yine iddialara göre Sarraf’ın şirketlerinden ABD ve Kanada’daki şüpheli şirket hesaplarına yapılan transferler, büyük miktardaki milyonları buluyor. İran ambargosunun etrafından dolaşan bu hareketlerin dekontlarının bizzat başsavcılıkta bulunduğu aktarılıyor. Tanır’ın kaynağı “Bharara’nın ofisi, bu transferlerin ambargonun delinmesi için Türk hükümeti yetkililerine ödenen komisyonlar olduğunu düşünüyor” diyor.
ZAFER ÇAĞLAYAN
17-25 Aralık döneminde istifa etmek zorunda kalan bir diğer bakan Zafer Çağlayan’ın da 91 kişilik şüpheli listesinde yer aldığı ileri sürülüyor. İddialara göre Çağlayan, İran ambargosunun delinmesinin resmi işlerini yürüten isim olarak öne çıkabilir. Türkiye’deki Bank Mellat ve İran Petrol Bakanlığı’nın Türkiye’deki tüm işlemlerini Çağlayan’ın yardımıyla yürütttüğü konusunda şüpheler artıyor. Sarraf’ın hediye ettiği 700 bin liralık saatle kamuoyunda büyük yankı uyandıran eski Ekonomi Bakanı Çağlayan, Sarraf’ın kefalet başvurusunda da dolaylı olarak yer aldı. Avukatın hazırladığı başvuru dilekçesinde Sarraf’ın “Ekonomi Bakanlığı aracılığıyla birçok öğrenciye burs verdiği” bilgisi yer alırken, işadamının burs vereceği öğrencileri niçin bu bakanlık üzerinden belirlediği anlaşılmadı. Aynı dilekçede Sarraf’ın Emine Erdoğan’ın kurucusu olduğu Toplumsal Eğitim ve Gelişim Derneği’ne (TOGEMDER) 7 milyon TL yardım yaptığı bilgisi de yer aldı.
FİKRET ORMAN
Listedeki bir başka ismin Beşiktaş Başkanı Fikret Orman olduğu söyleniyor. Geçen yıl Sarraf’a Vodafone Arena’dan 1.2 milyon liraya loca satmasını “Arkadaş Beşiktaşlı ve parasını ödeyerek loca almak istemiş. Almış” diyerek savunan Orman, İranlı işadamını tanımadığını ve herhangi bir işbirliğinin bulunmadığını söylemişti. Bharara ofisinden sızan bilgilere göre ilişki tam olarak böyle olmayabilir. “Sarraf paranın bir kısmını Türkiye’de bu kulüple anlaşıp menajerlik ve reklam şirketi üzerinden aklamış, usulsüz futbolcu transferleri ve sponsorluk anlaşmalarıyla hem kulübe katkı verip hem de parasını aklamış. Fikret Orman da bu trafikten faydalanmış” deniyor.
İMRAN OKUMUŞ
İran’da devleti dolandırmaktan idama çarptırılan işadamı Babek Zencani’yle görüntülenen İmran Okumuş’un da soruşturmaya dahil edildiği öne sürülüyor. Kaynak Holding’e 120 bin lira maaş ile kayyım olarak atanan Okumuş da 17-25 Aralık yolsuzluk skandalının patlak vermesiyle tanınır hale gelmişti. Sarraf’ın ortağı, ‘Reis’ ve ‘Kont’ lakaplı Zencani ile fotoğrafları ortaya çıkan Okumuş, Haluk Ulusoy ile birlikte Zencani’nin Tacikistan’daki otobüs terminalinin açılışında görüntülenmişti. Ulusoy Zencani ile hiçbir ilişkisinin olmadığını iddia etmişti. Okumuş o dönem Varan Otobüs Grubu Genel Müdürü olarak görev yapıyordu.
LOCA VE TRANSFERLER
Beşiktaş Başkanı Fikret Orman’ın, Savcı Bharara’nın 91 kişilik listesinde yer almasının ardından gözler Siyah-Beyazlı ekibin sezon başında ve ortasında astronomik rakamlara sattığı 3 futbolcuya çevrildi. Rıza Sarraf’la yediği öğle yemeği ile gündeme gelen Orman, “Kendisi hayırsever bir Beşiktaşlı” demişti. Beşiktaş o günlerden sonra Senegalli Dembaba’yı 6 milyon Avro’ya, Ersan Gülüm’ü 7 milyon Avro’ya Çin takımlarına satmıştı. Nukan Atınç ise 5 milyon Avro’ya Leipzig’e gitmişti. Bu transferlerin Bharara’nın iddiaları ile bağlantılı olup olmadığı ise bilinmiyor. Ancak, stoper Ersan’ın bonservisi bir hayli ilgi yaratmıştı.