17 Aralık’ta başlayan rüşvet ve yolsuzluk operasyonu Hükümet üyeleri ve medyanın bir bölümü tarafından faizdöviz lobisinin bir komplosu olarak değerlendirilirken, Merkez Bankası’nın rakamları bu iddiaları yalanlıyor. Yeni İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın “Operasyon öncesi dolarları kim aldı diye soruyorsam, şüpheden değil. Elimde belgeler var.” açıklamasının ardından gözler para piyasalarına çevrilirken, Merkez bankası’nın önceki gün açıkladığı veriler, piyasalarda operasyonları önceden haber alıp dövize geçen herhangi bir yatırımcının olmadığını kanıtladı.
Merkez Bankası’nın rakamlarına göre 17 Aralık’tan önceki birkaç hafta içinde bankalarda tutulan döviz mevduatlarında kaydadeğer bir artış yaşanmadı. Ancak operasyonun başlamasından sonra yatırımcı panikle dövize yöneldi. Yani bir kesim operasyonları erkenden haber alıp dövizden para kazanıldığına yönelik suçlama destekten yoksun kaldı.
Hükümet ve Başbakan Erdoğan, mayıs ayında Gezi Parkı’nda yaşanan olayları da dış bağlantılı bir faiz lobisinin yaptığını söylemesi, ancak BDDK, SPK ve Maliye’nin yaptığı araştırmalarda Borsa İstanbul, döviz ve faizde ‘lobi’ olarak adlandırılacak örgütlü bir harekete rastlanmamıştı.
6-20 ARALIK ARASINDA NE OLDU?
Merkez Bankası’nın önceki gün açıkladığı bankalardaki döviz hesapları verisi incelendiğinde, 17 Aralık’taki operasyon öncesinde hesap tutarlarında önemli bir artış olmadığı görüldü. 17 Aralık’tan bir önceki haftayı kapsayan 6-13 Aralık (14-15 Aralık haftasonu) tarihleri arasında Türkiye’deki bankalarda tutulan döviz hesaplarının tutarının sadece 187 milyon dolar artarak 154.4 milyar dolara çıktığı görüldü. Söz konusu dönemde dövize ek bir talep olmadığını kurlar da ispatladı. Dolar fiyatı 6-17 Aralık arasında sadece 1.4 kuruş artıp 2.0257’den, 2.0390’a çıktı. En kritik gün olan 16 Aralık’ta, yani operasyonun hemen arifesinde dolar fiyatı düştü. Merkez Bankası 16 Aralık’ta piyasalara 180 milyon dolar satarken dolar da talep olmadığı için 2.0260’a geriledi.
Piyasalardaki bu seyir 17 Aralık sabahından itibaren bozuldu. Yatırımcı bir dizi politikacı yakını, bürokrat ve işadamının gözaltına alınmasıyla dövize geçmeye başladı. 17 Aralık operasyonun yaşandığı 16- 20 Aralık haftasında bankalardaki döviz tevdiat hesapları 1.85 milyar dolar arttı ve 156.3 milyar dolara çıktı. Yani yatırımcı politik ve ekonomik ortamdaki belirsizlik nedeniyle dövize yöneldi. Merkez Bankası’nın verilerine yansıyan rakamlar, İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın “Operasyon öncesi döviz aldılar” iddiasını çürütmüş oldu. (TARAF)