TÜRKİYE Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, 2023’ün üçüncü enflasyon raporunu Ankara’da gerçekleştirilen toplantıda açıkladı.
TCMB 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 58’e, 2024 yıl sonu tahminini yüzde 33’e yükseltti. Banka önceki toplantıda 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3, 2024 tahminini ise yüzde 8,8 olarak açıklamıştı.
2023 yıl sonu gıda enflasyonu tahmini ise yüzde 27,9’dan yüzde 61,5’e çıktı.
Erkan, "Enflasyonda zirveyi gelecek yılın ikinci çeyreğinde bekliyoruz. Zirvenin 60 civarında olacağını tahmin ediyoruz" dedi.
Hafize Gaye Erkan’ın konuşmasının satırbaşları şöyle:
"Enflasyonu kalıcı olarak düşürmek için parasal sıkılaştırma dönemine başladık. Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeleri yakından takip ediyoruz. Fiyat istikrarı doğrultusunda tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz.
Döviz kurunda gözlenen düzeltme ve mali disipline yönelik tedbirlerin sonucunda enflasyon kısa vadede geçici bir yükseliş gösterecektir.
‘DEZENFLASYON SÜRECİ 2024’TE BAŞLAYACAK’
2024 yılında dezenflasyonun sürdürülebilir şekilde başlamasını sağlayacak zemini oluşturuyoruz.
Kararlarımızın olumlu etkilerinin bir kısmını 2023’ün sonunda ve enflasyonun ana eğiliminde 2024 ikinci çeyreğinden itibaren hissetmeye başlayacağız.
Dezenflasyon dönemine girildiğinde fiyatlarda geçici düzeltmeler yerini kur istikrarı, iyileşen cari denge, mali disiplin, sermaye akımlarında kalıcı güçlenme ve artan rezervlere bırakacaktır.
2025 sonrasını ise istikrar döneminin başlangıcı olarak görüyoruz. Bu dönemde enflasyondaki gerileme hızlanırken öngörülebilirlik de artacaktır.
Küresel büyüme zayıf seyretmeye devam ediyor.
Enflasyonun ana eğilimindeki iyileşmeyi 2024’ün ikinci çeyreğinde hissedeceğiz.
Ülkemizde enflasyon elimdeki zirve noktasından Haziran’da yüzde 38.2’ye gerilemiştir. Bunda döviz kurundaki istikrar ve gerileyen emtia fiyatları etkili olmuştur.
Enflasyondaki gerilemeye en büyük katkı küresel emtia fiyatlarındaki gerilemeden geldi.
Yılın ikinci çeyreğinde ilişkin veriler özellikle iç talebin etkili olduğunu göstermektedir.
Tüketicilerin dayanıklı tüketim yapma planları ikinci çeyrekte artmıştır.
İç talebin seyrine ilişkin toplam arz daha ılımlı seyretmektedir.
‘ÜCRET ARTIŞLARI MALİYET ARTIŞLARINA YOL AÇIYOR’
Kur gelişmelerinin enflasyona yansıması farklı kanallar üzerinden gerçekleşiyor.
Kur geçişkenliği sektörler arasında değişkenlik göstermekle birlikte döviz kurundaki artış tüm sektörler için geçerlidir.
Faiz artırımı döviz kuru istikrarını güçlendirecektir.
Hizmet sektöründeki fiyat artışları yüksek seviyelerini sürdürmektedir.
Ücret artışları, maliyet artışlarına yol açıyor.
‘KONUT FİYATLARI ENFLASYONU ETKİLİYOR’
Konut fiyatları ve gayrimenkuldeki arz talep uyumsuzlukları, kiraları yukarı çekerek enflasyonu etkiliyor.
Enflasyon beklentileri de bir süredir yüksek düzeylerde seyretmektedir. Dezenflasyona geçiş döneminde talebin dengelenmesini bekliyoruz.
Para politikamızın hedefi fiyat istikrarıdır.
FAİZ MESAJLARI
Sıkılaştırma sonrası mevduat faizleri 12 puan gerileyerek yüzde 30 seviyelerine geriledi.
Sürece mevduatlardan başlamamızın nedeni, piyasaların işlevselliğini olumsuz etkilemesidir. Böylelikle sadeleşme süreci, faiz artırımının yanı sıra para politikasının etkinliğini de artırmıştır.
2023’ün ilk 6 ayında bireysel krediler taşıt kredilerinde yüzde 68’i aşan oranda yükselmiştir. Bireysel krediler 2 trilyon TL’nin üzerine çıktı, kredi genişlemesi iç talebi körüklüyor.
Haziran ve Temmuz PPK toplantılarında toplam 900 baz puan faiz artırımı yaptık. İki ayda iki katının üzerine çıkardık. Politika faizimiz yükselirken mevduat faizleri geriledi. Enflasyon beklentileriyle daha uyumlu seviyelere geldi.
Türk Lirası likiditesinin dengesini gözeterek miktarsal sıkılaşmaya karar verdik. Böylece zorunlu karşılıklar yoluyla sterilize edilecektir. Zorunlu karşılık uygulamasıyla piyasadan 400-500 milyar TL likidite çekilecektir.
Enflasyon politikamızda önemli bir güncelleme gerçekleştirdik. 2023 yıl sonu enflasyon tahminimizi yüzde 58’e, 2024 yıl sonu tahminimizi yüzde 33’e güncelledik. 2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 15’e gerileyeceğini tahmin ediyoruz.
2023 yıl sonu gıda enflasyonu tahminimizi yüzde 61,5’e çıkardık (önceki yüzde 27,9) 2024 gıda enflasyonu tahminimizi yüzde 35 olarak güncelledik." (önceki yüzde 11,5)
FAİZ ARTIŞINDA SİYASİ ETKİ VAR MI?
Toplantının soru cevap bölümünde Erkan gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erkan gazetecilerin faiz artışlarındaki kademeli artışın siyasi çekince ile ilgili olup olmadığı sorusuna da yanıt verdi. Erkan, incelemeler ve etki analizlerinin önemli olduğunu, adımların verisini almak istediklerini belirtti.
Erkan, "Bütüncül yaklaşımımız ve kademeli gidişimiz hem ekonomi açısından hem de dengelerin oluşmasına fırsat verme açısından gerçekleştirdiğimiz bir yaklaşım" dedi. Erkan ayrıca, "Merkez Bankası Başkanı olarak benden hiçbir zaman siyasi bir açıklama almayacaksınız" açıklamasında bulundu.
Erkan ayrıca faiz artırımlarının ekonomiye zarar vermeden yapılacağını söyledi.
ÇARŞI PAZARIN ATEŞİ NE ZAMAN SÖNECEK?
Erkan, SÖZCÜ muhabiri Erdoğan Süzer’in "Çarşı pazar çok sıcak. Zamlar birbiri ardına geliyor. Türkiye’ye geldikten sonra çarşı pazara inebildiniz mi? Bu zamları insanlar ne zaman görmemeye başlayacak?" sorusuna da yanıt verdi.
Erkan "Benim burada olmamın nedeni devlete ve milletimize hizmet. Enflasyonla mücadele olmazsa olmaz. Sadece fiyat istikrarı değil, milletin refahı için de bu çalışmaları yapacağız" dedi.
Erkan ayrıca daha yüksek bir banknot üzerinde çalışmadıklarını ve yüzde 5 enflasyon hedefini revize etmeyeceklerini söyledi. Erkan, orta vadede tek haneli seviyelere gelerek bu hedefi göreceklerini söyledi.