Günümüzde ev kiraları giderek artıyor. Aidatlar da oldukça yüksek. Hatta bazı topu sitelerde ödenen aidatlar, kiralarla baş başa bir seyir izliyor. Ailelerin bütçesini zorlayan bu duruma bir de zaman zaman karşılaşılan ekstra giderler ekleniyor.
Peki biz hangi giderin bize ait olduğunu, hangisinin ev sahibinden talep edileceğini ya da binanın mı ödeyeceğini nasıl bileceğiz? Borçlar Kanunu, aslında kira ilişkileriyle ilgili tüm detayları ortaya koyuyor. İşte tüm bu soruların cevabını sizler için derledik.
KİRACI BAZI GİDERLERİ KİRADAN DÜŞER
Kiracı, bazı giderleri kira bedelinden düşebilir. Kiracıların, kiradan düşebileceği giderlerle ilgili hakları da kanunlarla korunur.
Kiralanan ev ya da iş yerinde bir tesisat sorunu, küf, rutubet, kombi bozulması gibi sorunlar yaşanırsa kiracı, sorunun belirli bir süre içinde düzelmesini talep eder. Bu sürede sorun giderilmezse kiracı, sorunu mal sahibi yerine giderir. Sorunun çözümü için harcadığı bedeli de faturasını ibraz ederek kiradan düşer.
BİNADAKİ ORTAK KULLANIM ALANINDAKİ
BAKIM-ONARIM GİDERLERİ MAL SAHİBİNE AİT
Binalardaki ortak kullanım alanlarıyla ilgili bakım-onarım giderleri de mülk sahibine aittir. Dış cephe boya badanası, mantolama, asansör bakım giderleri, bina tesisatında tadilat gibi giderleri mülk sahibi öder.
MAL SAHİBİNİN BORCUNDAN KİRACI DA SORUMLU
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, kat malikinin giderlere yönelik borcundan kiracılar müştereken ve müteselsilen sorumludur. Kiracının sorumluluğu kira miktarı ile sınırlıdır. Kiracının ortak alanlarda oluşan giderler için yaptığı ödeme, kira borcundan düşülür.
KİRACI KONUTUNDA MAL SAHİBİNİN İZNİ İLE DEĞİŞİKLİK YAPAR
Kiracı, kiraya verenin izni ile boya badana gibi konutu ya da iş yerinde değişiklik yapabilir. Kiraya veren, artık bu izinle birlikte konutunu ya da iş yerinin eski haline getirerek teslim etmesini isteyemez. Yapılan değişiklik nedeni ile mülkte oluşan değer artışını kiraya yansıtamaz.
EV EŞYALI KİRAYA VERİLDİĞİNDE TAMİR GİDERLERİ MAL SAHİBİNE AİT
Eşyalı ev kiralandığı zaman, eşyalarda meydana gelen arızanın tamir ücretini de mülk sahibi öder. Tamiri kiracı yaptırırsa bu giderler da kira bedelinden düşülebilir.
EV SAHİBİNİN KİRACIYA EVİ OTURMAYA ELVERİŞLİ
VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ VAR
Borçlar Kanununa göre, ev sahibinin öncelikle evi kiracıya kullanıma elverişli bir şekilde teslim etmesi ve sözleşme süresi boyunca bu elverişliliği sağlaması gerekiyor. Kiralanan sonradan ayıplı duruma gelirse kiracı; kiraya verenden ayıpların giderilmesini, kira bedelinden ayıpla orantılı bir indirim yapılmasını, zararının giderilmesini isteyebilir. Ancak, zararın giderilmesi istemi diğer seçimlik hakların kullanılmasını önlemez. Önemli ayıp durumunda kiracının sözleşmeyi fesih hakkı saklıdır.
MÜLK SAHİBİ EVİNİ KULLANIMA ELVERİŞSİZ KİRALARSA
GİDERLER KİRADAN DÜŞÜLÜR
Eğer evde ya da işyerinde kullanımı elverişsiz hale getiren sorunlar mülk sahibi tarafından giderilmez ya da kiracının da kira bedelinden düşerek gidermesine izin verilmezse fesih hakkı doğar.