2013 Mart ayında 1 milyon 592 bin 712 kişi kira geliri beyannamesi verdi.
Birçok kişi kira gelirini beyan ederken dikkat etmesi gereken ince noktaları bilmiyor.
KONUT KİRA GELİRLERİNİN 3 BİN 200 LİRASI İSTİSNA
Sahip olduğu gayrimenkulünü konut olarak kiraya verenlerin 2013 yılında elde ettikleri kira gelirlerinin 3.200 lirası vergiden istisna.
Örneğin aylık 1.000 lira kira geliri elde eden Erol Bey’in yıllık kira geliri 12 bin liradır. Erol Bey’in elde ettiği yıllık kira geliri toplamının 3 bin 200 lirası vergiden istisna.
Kalan, 8 bin 800 lira beyana tabi.
GELİRİ 94 BİN LİRAYI AŞANLAR
Konut kira gelirlerine uygulanan istisnadan faydalanabilmek için, 2013 için yıllık gelirinizin 94 bin liradan az olması gerekiyor.
Buna göre beyan edilip edilmemesine bakılmaksızın; aldığınız ücret, emekli aylığı (hatta emekli ikramiyesi) banka faiz geliri, konu kira geliri ya da işyeri kira gelirinin birlikte toplamı yıllık 94 bin lirayı aşıyorsa, konut kira istisnasından faydalanamıyorsunuz.
Örneğin; yıllık 12 bin lira kira geliri olan Erol Bey, ayrıca yıllık brüt toplamı 30 bin lira olan ücret geliri, yıllık 19 bin lira mevduat faizi geliri ve yıllık brüt toplamı 45 bin lira işyeri kira geliri elde etmekte. Erol Bey’in yıllık brüt geliri 96 bin lira olduğu için konut istisnasından faydalanamayacak.
İSTİSNADAN FAYDALANAMAYANLAR
Yıllık kazancını beyan etmek zorunda olan ticari, zirai ve mesleki kazanç sahipleri de konut istisnasından faydalanamıyor.
Buna göre serbest çalışan yani kendi bürosunda avukatlık, mimarlık ya da kendi kliniği olan doktor ya da diş hekimleri ile yıllık kazancını beyan etmek zorunda olan ticari ve zirai kazanç sahibi esnaf, tüccar ya da çiftçi de konut kira istisnasından yararlanamıyor.
Hisseli evlerde istisna avantajı
Kira alınan ev iki (örneğin karı-kocaya) veya daha fazla kişiye aitse, konut kira istisnası nasıl uygulanacak?
HER KİŞİ AYRI FAYDALANIYOR
Türkiye’de birçok çift, yani karı-koca birlikte konut sahibi oluyorlar.
Aynı evin birden fazla kişiye ait olması halinde yani hisseli olması halinde, konuttan elde edilen kira geliri için, konut kira istisnasından herkes ayrı ayrı faydalanıyor.
Örneğin; aylık 750 lira, yıllık ise 9 bin lira kira geliri elde edilen bir konutun karı-kocanın birlikte eşit oranda mülkiyeti söz konusu olması halinde istisnadan nasıl faydalanacağına bakalım. Böyle bir durumda, eşlerden her birine hissesi oranında yani yıllık kira bedelinin yarısı kadar konut kira geliri elde etmiş oluyor.
Eşlerden her biri elde ettiği 4 bin 500 lira kira geliri için ayrı ayrı 3 bin 200 liralık konut kira istisnasından faydalanabilmekte.
BİR KİŞİNİN BİRDEN FAZLA KONUTTAN KİRA GELİRİ ELDE ETMESİ
Bir kişinin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, elde ettiği toplam kira geliri için bir defa konut kira istisnası uygulanır.
Örneğin; Nuri Bey’in üç farklı dairesi var. Nuri Bey, dairelerinden sırasıyla yıllık 12 bin lira, 9 bin lira ve 6 bin lira kira geliri elde ediyor.
Kısacası Nuri Bey üç daireden yıllık toplam 27 bin lira konut kira geliri elde etmektedir.
Nuri Bey, bu üç dairesi için 27 bin liradan, 3.200 lira olan konut kira istisnasını bir defa düşebilecek. Sonra yüzde 25 “götürü gider” düşecek. Buna göre Nuri Bey’in vergiye tabi geliri 17 bin 850 lira olacak.
Diğer bir ifadeyle; konut kira istisnası her bir daire için ayrı ayrı değil her bir kişi için ayrı ayrı uygulanmaktadır.