Başbakan Ahmet Davutoğlu ve CHP genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun saat 18:00 de başlayan görüşmesi sona erdi. Görüşme 4 saat 20 dakika sürdü. Ülkeyi yasa boğan terör haberlerinin gölgesinde gerçekleşen Davutoğlu-Kılıçdaroğlu buluşmasından Türkiye’nin beklediği haber çıkmadı. Ancak ikinci turun yapılacak olması umut verdi.
Başbakan ve AK Parti Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ile CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu seçimden 63 gün sonra, Başbakanlık Konutu'nda bir araya geldi.
Hükümet kurma süreci kapsamında, AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu ile CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu arasında gerçekleşen görüşme sona erdi. Başbakanlık Resmi Konutu'ndaki görüşme, yaklaşık 4 saat 20 dakika sürdü.
5 BAŞLIKTA PAZARLIK
İki liderin Başbakanlık Konutu’ndaki kritik buluşmasına, ‘istikşafi’ görüşmelerde heyetlere başkanlık eden Ömer Çelik ve Haluk Koç katıldı. Yüksek profilli bir koalisyon talep eden Kılıçdaroğlu’nun, ‘dış politika, ekonomi, eğitim, yeni anayasa ve Kürt sorunu’ başlıklarında köklü değişiklik istediği öğrenildi.
KONUŞULAN BAKANLIKLAR
Görüşmede, parti heyetlerinin hazırladığı “Uzlaşılan, uzlaşılmayan ve uzlaşmaya yakın konular” başlıklı raporlar üzerinde duruldu. Görüşmeye girerken CHP’nin İçişleri, Adalet, Milli Eğitim ve Dışişleri bakanlıklarından en az üçünü istediği biliniyordu.
"PERŞEMBE YA DA CUMA GÜNÜ NİHAİ DEĞERLENDİRME YAPILACAK"
Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, görüşmesinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, Genel Başkanların istikşafi görüşmeler sonrasında Davutoğlu'nun daveti üzerine bir araya geldiklerini söyledi.
Çelik, şöyle konuştu:
"Türkiye'yi hükümetsiz bırakmama sorumluluğu içerisinde bu verilen sürenin dolmasına yakın, Türkiye'yi hükümetsiz bırakmama sorumluluğu içerisinde her iki genel başkan en geniş yelpazede çeşitli değerlendirmelerde bulundular."
Uzlaşılan ve anlaşılamayan konularda her iki Genel Başkanın görüşlerini ifade ettiklerini vurgulayan Çelik, "Gelinen noktada şu anda bugün itibarıyla bu görüşme herhangi bir sonuca bağlanmış değil. Bu hafta sonu gelmeden perşembe ya da cuma, her ikisinin programına uygun bir biçimde, bu görüşmenin devamı niteliğinde ama şu ya da bu yönde bir nihai değerlendirmeye varmak üzere tekrar bir araya gelecekler" ifadelerini kullandı.
Çelik, iki liderin gerçekleştireceği görüşme sonrasında ortaya çıkacak sonuca ilişkin paylaşımda bulunacaklarını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Türkiye siyasal hayatında iki ana damarın, birbirine iki zıt siyasi akımın ama iki büyük damarın temsilcisi olan genel başkanların böylesine bir istikşafi görüşme sürecinin ardından bir araya gelmesi bir ilktir. Yaklaşık 35 saatlik bir ön görüşme sürecinin arkasından Türk siyasi hayatının iki damarını temsil eden, aynı zamanda iki zıt akımı olan iki partinin Genel Başkanı açık bir şekilde, samimi bir şekilde, iyi bir ortamda karşılıklı olarak görüşlerini paylaşmış oldular.
Bu haliyle istikşafi görüşmeler, arkasından Sayın Genel Başkanların bir araya gelmesi başlı başına Türk siyasi hayatı için bir kazanım olarak değerlendirilmektedir bizim tarafımızdan. Şu ana kadar partilerin karşılıklı olarak çeşitli politikalarda derinlemesine birbirlerinin pozisyonlarını görmeleri, Genel Başkanlar tarafından bunun değerlendirmesinin yapılması, Türkiye'yi hükümetsiz bırakmama konusundaki seçeneklerin en geniş yelpazede değerlendirilmesi kuşkusuz bu açıdan bakıldığında şu ana kadar gelinen nokta itibarıyla Türk siyaseti hayatı açısından başlı başına kıymet konusu bir alan oluşturmuştur."
"MEŞAKKATLİ AMA GEREKLİ BİR SÜRECİ YÜRÜTÜYORUZ"
Bundan sonraki sürece ilişkin Çelik, Genel Başkanların bugünkü değerlendirmelerini, gelinen noktayı kendi takdirleri ve takvimleri üzerine kendi yetkili kurullarına götüreceklerini söyledi.
Çelik, "Arkasından da perşembe ya da cuma günü bu görüşmenin devamı niteliğinde olan ama bir bakıma da nasıl bir sonuç çıktığıyla ilgili nihai değerlendirmeyi kendi aralarında yapacaklar, bunu da aynı şekilde, aynı formatta sizlerle paylaşacağız. Biz görüşmenin açık ve samimi olması, herkesin görüşlerini ve eleştirilerini belli bir nezaket içerisinde ama net bir biçimde ifade etmesi bakımından memnuniyet duyuyoruz tabii ki. Daha önce de ifade ettim, tabanları birbirinden sosyolojik olarak ve siyaset algısı bakımından farklı aynı zamanda Türk siyasi hayatının iki zıt damarı, iki ana akımı arasında belli noktalarda uzlaşma bulunması, belli çatışma noktalarının net bir şekilde tarif edilebilmesi çok büyük bir emek ve gayret gerektiriyor. Hakikaten hepimiz için siyasi hayatımızın en meşakkatli ama bir o kadar da gerekli sürecini yürütüyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Toplantıda derinlemesine ve soluksuz bir değerlendirme gerçekleştirildiğini dile getiren Çelik, şunları kaydetti:
"Perşembe ve cuma günü için Genel Başkanlar kendi MYK'larına ya da yetkili kurullarına götürecek konuları birbirlerine paylaşmış oldular. Kuşkusuz çeşitli eleştiriler de oluyor ama biz şu ana kadar bütün bu eleştirileri de dikkate alarak yürüttüğümüz sürecin samimi bir gayret içerisinde yürümesine ve yaptığımız çalışmanın milletimizin bize verdiği ödev doğrultusunda titiz bir biçimde olmasına gayret sarf ediyoruz. Zaten bu iki siyasi akımın her konuda anlaşması demek tarihin sonunun Türkiye'de gelmesi demektir.
"DEĞERLENDİRME ORTAYA ÇIKACAK"
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Çelik, “CHP ile bir koalisyon olup olmayacağını perşembe ya da cuma günü mü öğreneceğiz” şeklindeki soruya, “Bu aşamada koalisyon olacak mı olmayacak mı çerçevesindeki, yani nasıl ilerlenecek, bu söylediğiniz soruya, belli oranda net bir cevap bulabileceğiniz değerlendirme, perşembe ya da cuma günü ortaya çıkmış olacak” yanıtını verdi.
“TÜRKİYE'Yİ HÜKÜMETSİZ BIRAKMAMAK İÇİN BÜTÜN SEÇENEKLER GÖRÜŞÜLDÜ"
“Masadaki tartışma konularından birisi de acaba her iki partinin oluşturacağı bir seçim hükümeti olabilir mi” sorusu üzerine de Bakan Çelik, şöyle konuştu:
“Bu sorunun cevabı bende yok. Ben sadece şunu söyleyebilirim; en geniş yelpazede Türkiye’yi hükümetsiz bırakmamak üzere bütün seçenekler görüşüldü. Bu meseleler, pek çok şey var, siyasetin de gündeminde olan ve tabii iyi kötü belli maddelere ayrılmış iki genel başkanın görüşebileceği birtakım o yelpaze içindeki çeşitli değerlendirmeler var. Bu bakımdan her ikisinin de çok geniş bir yelpazede değerlendirme yaptığını ama Türkiye’yi hükümetsiz bırakmama konusunda da yüksek hassasiyetle özellikle bugünlerde içinden geçtiğimiz terörle mücadele konusu başta olmak üzere her konuda bir paylaşım içerisinde oldukları söyleyebilirim, bu aşamada.”
“İSTEK, TÜRKİYE İÇİN EN İYİ FORMÜLÜ BULMAK"
Çelik, her iki tarafta da ortaklık oluşturmak için istek olup olmadığını sorması üzerine, “Bu kadar mesai veriliyor, bunlar hakikaten meşakkatli süreçler, yorucu süreçler. Nihayetinde buradaki istek, Türkiye için en iyi formülü bulmak. Türkiye için devlet hayatımızın ihtiyaçları için milletimizin ihtiyaçları için en iyi formülü bulabilmek konusunda tabii ki samimi gayret var ama bu koalisyon olur başka şey olur yada geniş yelpazede başka seçenekler olur, bunu nihayetlendiğinde göreceğiz ama buradaki gayretin son derece yorucu ve çok meşakkat gerektiren bir süreç içerisinde gerçekleştiğini söylemek mümkündür” değerlendirmesinde bulundu.
“SON NOKTAYI KOYANA KADAR YİNE İLK GÜNDEYİZ"
“İlk güne nazaran daha iyimser olduğunuzu söyleyebilir misiniz” sorusu üzerine de Çelik, “Son noktayı koyana kadar yine ilk gündeyiz arkadaşlar. Yani şunu söylemek lazım, bütün bu görüşmeler niye yapıyoruz, tabii ki belli konularda mesafe almak için yapıyoruz ama dediğim gibi ben burada bir aritmetik sonuç veremem size, bir cetvel veremem, bir kronometre veremem, bir barometre veremem. Bu siyasetçilerin işi değil. Bizim işimiz, görüşmelerin tam olarak yapılması, bunun neticesinde genel başkanlarımızın ve partilerimizin yetkili kurullarının vereceği karar neticesinde bir tablonun çıkmasını değerlendirmek olur” ifadelerini kullandı.
CHP'DEN AÇIKLAMA
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Haluk Koç, Başbakanlık Resmi Konutu'ndaki görüşmenin ardından CHP Genel Merkezi'ne gelerek burada basın açıklaması yaptı.
Koç, 7 haziran seçimleri sonrası hükümeti kurma görevi alan Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun çalışmalarına 13 Temmuz'da CHP'yi ziyaret ederek başladığını, daha sonra iki siyasi partiyi daha ziyaret ettiğini hatırlattı.
Bu kapsamda AK Parti ile CHP arasında uzun ve zahmetli bir görüşme süreci yaşandığını, 5 ayrı toplantı gerçekleştirildiğini hatırlatan Koç, süreci "farklı duyarlılıklar taşıyan iki ayrı siyaset damarının, Türkiye'nin bugün karşı karşıya kaldığı sorunlar karşısında birlikte bir koalisyon oluşturup oluşturamayacağı yönündeki çalışmalar" olarak özetledi.
Koç, "Tabii ki zorlukları olan, farkılıkların ciddi alanlarda temayüz ettiği bir süreç ama ülkenin menfaatleri ön plana alındığında birçok uzlaşılan noktanın da ortaya çıktığı bir gerçek" diye konuştu.
Haluk Koç, CHP olarak Türkiye'yi rahatlatacak bir siyasi irade geliştirmenin gereğini taşımaya çalıştıklarını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Amacımızın bir kere daha yapıcı, sonuç alıcı ve bugün yaşadığımız çok boyutlu sorunların aşılmasına katkı sunacak bir koalisyon, hükümet sorumluluğunun oluşmasını kolaylaştırmak olduğunu belirtmek istiyorum. Bu çerçevede bugün yapılan görüşmelerde Sayın Genel Başkanlar, çeşitli konularda ön görüşmelerden sonra çıkan sonuçlar üzerinde düşüncelerini ifade ettiler. Uzlaşılan, uzlaşılmaya yakın olan veya oldukça farklılıklar arz eden alt konular da söz konusuydu. Bu çerçevede samimi bir şekilde düşüncelerini ifade ettiler. Sorumluluklarını yansıtan değerlendirmelerde bulundular. Sanıyorum bu hafta içerisinde perşembe veya cuma günü Sayın Genel Başkanlar, bir kere daha bu akşam toplantıdan çıkan sonuçları değerlendirerek tekrar bir araya gelecekler."
Değerlendirmelerini sorumluluk içinde sürdürdüklerine dikkati çeken Koç, "Hiçbirimizin kişisel çıkarlarımızı, parti çıkarlarımızı, şu anda Türkiye'mizin karşı karşıya kaldığı sorunları düşünecek olursak, ülke çıkarlarının önüne koyma lüksümüzün olmadığını biliyoruz. Bu sorumluluk içerisinde değerlendirmelerimizi yapıyoruz ve bugün görüşmelerimizi bu çerçeve içinde tamamladık" dedi.
Koç, "Bir an önce ülkenin geniş profilli, geniş tabanlı bir hükümet yapısına kavuşmasının, temel sorunlarının çözümü bakımından da kolaylık sağlayacağını herkes, bu ülkeyi seven herkes takdir ediyor, düşünüyor" diye konuştu.
Koç, ön görüşmeler çerçevesinde, uzlaşılan konular bulunduğunu belirterek, "Ön görüşme bitti, bu ön görüşmeden çıkan bilgiler çerçevesinde uzlaşılan, uzlaşmadan uzak olan ya da üzerinde çalışılırsa uzlaşılabilecek olan ya da uzlaşılmış gibi görünen ana konuların altında alt başlıklara inilince farklılıklar doğabilecek çeşitli alanlar var" dedi.
5 FARKLI OTURUMDA 35 SAATLİK GÖRÜŞME
Başbakan Davutoğlu’nun seçimden 36 gün sonra CHP Genel Merkezi’ni ziyaret ederek CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu ile bir araya gelmesiyle başlayan koalisyon görüşmeleri süreci, iki parti heyetinin 5 farklı oturumda 35 saat süren “İstikşafi” görüşmeleri ile devam etmişti.