Meclisin Bulvar Kapısının önüne konulmuş sandalyelerde, sarıldıkları battaniyelerle, soğuğa meydan okurcasına oturan iki ihtiyar ellerindeki pankartlarla, “Tarım alanları satılamaz”, “Şehit kanlarıyla sulanmış vatan toprağını satamazsınız” diye eylem yapıyor, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülmekte olan yasanın çıkmasına engel olmak istiyorlardı.
Sadece Türkiye değil tüm dünya o gün daha yakından tanıdı bu “kırmızı kazaklı” adamla, yaşı “doksan”a varan sevimli bilim kadınını.
Yaşı doksana dayanmış bu sevimli bilim kadını, Türkiye’nin ilk (belki de tek) Sümerologu Dr. Muazzez İlmiye Çığ, kırmızı kazaklı, ak sakallı adam da, Türkiye’nin “Toprak Dede"si Hayrettin Karaca idi.
Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olmaktan daha büyük ödül olamayacağını düşünen Karaca; (her yıl) Kıbrıs Adası büyüklüğündeki ülke toprağının erozyonlarla denizlere döküldüğüne dikkat çekmeye çalışıyor, bu konuda toplumu bilinçlendirmek ve ortak mücadele etmek amacıyla, 1992 Yılında (arkadaşı Nihat Gökyiğit’le birlikte), ”Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı” TEMA’yı kuruyorlardı.
“Aldığım ödüllerin en önemlilerinden biri, 2500 metre yükseklikteki bir dağda, bir çocuğun beni gösterip, arkadaşlarına, ‘koşun koşun erozyon dede gelmiş’ demesidir” diyen Toprak Dede’yi Birleşmiş Milletler 2013 yılında 30 ülkeden 47 adayın arasından seçerek “Orman Kahramanı” ödülüne layık buldu.
Aldığı ödüllerden birisi de İsveçli “Doğru Yaşam Ödülü Vakfı” tarafından verilen ve Alternatif Nobel Ödülü olarak kabul edilen “Doğru Yaşam Onur Ödülü” idi ki, ülkemizi ve doğa koruma mücadelesi veren çevrecileri gururlandırmıştı.
Varlıklı bir aileden gelmesi, varlıklı biri olmasına karşın vahşi kapitalizmin körüklediği tüketim ekonomisine ayak diriyor; “Ne zamandır alışveriş yapmadığımı hatırlamıyorum. Kendime sadece kitap alıyorum. Nedir benim ihtiyacım? Doymam, sağlığım, barınmam, kuşanmam. Bunun dışında hiçbir şey tüketmeye hakkım yok. Gömleklerimin yakası çevrilmiştir, ayakkabılarımın altı yamalı. Dokuz senedir bu pantolonu giyerim, paltom yamalıdır. Param var ama tüketmeye hakkım yok. Bunu herkes yapabilir. Yapmalıdır. ‘Bir’ çok güçlüdür. Her şey ‘bir’ ile başlar. Bir yoksa iki olmaz. Atatürk ‘bir’ kişiydi. Ben de yakınlarıma, ülkeme örnek olmaya çalışıyorum.” diyordu.
“Orman yan yana gelmiş ağaçlar topluluğu değil, florasıyla, faunasıyla bir ekosistemdir. Ağaçlandırma çalışmaları da yaşama katkı sağlar ama ormanın sağladığı ekosistem hizmetleri her zaman daha üstündür, kıyas bile edilemez” diyen Toprak Dede;
“Dünyada makyaj malzemesi için yapılan harcama 18 milyar dolar. Dünyadaki tüm kadınların üreme sağlığı ve bakımı için gereken para 12 milyar dolar.”
“Avrupa ve ABD’de evde beslenen hayvanların mamasına harcanan para 17 milyar dolar. Dünyada açlığın ve yetersiz beslenmenin sona erdirilmesi için gerekli para 19 milyar dolar.”
“Parfüme harcanan para 15 milyar dolar. Evrensel okur yazarlığın sağlanması için gereken yıllık ek yatırım 5 milyar dolar.”
“Deniz seyahatlerine harcanan para 14 milyar dolar. Dünyada herkese temiz içme suyu sağlanması için gerekli miktar 10 milyar dolar.”
“Avrupa’da dondurmaya harcanan para 11 milyar dolar. Her çocuğun aşılanması için gerekli miktar 1.3 milyar dolar.”
“Satışa hazır 1 ton altın elde etmek için 300 bin ton atık üretilir. Başka bir deyişle altın bir yüzük için çıkan atık miktarı 3 tondur. Bu atıkların çoğu siyanür ve kimyasal maddeler içerir.”
Gibi bilgileri bizimle paylaşarak bilinçlenmemizi sağlamaya çalışan “Toprak Dede” Hayrettin Karaca 20 Ocak 2020 günü 97 yaşında ayrıldı aramızdan. 22 Ocak 2020 günü ailesi, dostları ve sevenlerinin katılımıyla İstanbul Cemal Reşit Rey’de düzenlenen tören sonrasında çok sevdiği ve adını aldığı “toprak”la buluşmaya giderken, Toprak Dede’nin adına Türkiye’nin 81 ilinde yüzlerce fidan toprakla buluşuyordu.
Toprağın bol olsun Toprak Dede... Işıklar içinde uyu...
Not: İstatistiki bilgiler internet ortamından sağlanmıştır.