Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İller Bankası Genel Müdürlüğü, Amerika ve çoğu Avrupa ülkelerinde başarıyla yürütülen imar hakkı transferinin ülkemizde de uygulanması için çalıştay düzenledi.
DAHA KALİTELİ BİR HAYAT HEDEFLENİYOR
İmar Hakkı Transferi Çalıştayı ile özel veya tüzel kişilere ait üzerinde imar kısıtı bulunan arsa ve gayrimenkullerin, maliklerinin mağduriyetlerinin giderilmesi, halkın daha kaliteli bir yaşama kavuşması, şehir planlarında öngörülen düzenlemenin bedelsiz veya az bir organizasyon maliyeti ile sunulması, kamuya açılan davalarda, imar hakkı transferi alternatif çözümleri ile hakkın teslimi ve hukukun üstünlüğünün sağlanması ve diğer maddi, manevi ve sosyal faydaları elde etmek amacı taşınıyor.
ÇALIŞMALAR YAPILDI
Bu amaçla, 29 Kasım 2014 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakan Danışmanı ve İlbank Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Acar koordinatörlüğünde, İLBANK Ankara Macunköy tesislerinde İmar Hakkı Transferi’nin (İHT) tanıtımı yapılarak konu ile ilgili bürokratlar, iş dünyası, sivil toplum kuruluşları ve akademik çevrelerin görüş ve düşüncelerine başvuruldu.
"İmar Hakkı" kavramının niteliklerinin açıkça belirlenerek; imar hakkı transferinin hukuki bir yapıya kavuşturulması için yetkili kuruluşlara kaynak teşkil edecek bir sonuç raporu yayınlanması hedeflenen çalıştayda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İLBANK A.Ş. ve sivil toplum inisiyatifi olan Bakanlık Destek Politikaları Tespit ve Değerlendirme Heyetleri tarafından organize ediliyor.
İMAR HAKKI TRANSFERİ NEDİR?
İmar hakkı transferi, arsa sahibinin gayrimenkulü üzerinde var olan ancak kullanamadığı imar hakkını; yerel yönetim veya resmi kurumlarla işbirliği yaparak serbest piyasa koşullarında, bir başka projede veya mekanda kullanmak üzere menkul hale getirilmesi üzerine kurulmuştur.
Dolayısıyla bu işlem bir gayrimenkulün menkul olarak sertifikalandırılması işlemidir. Bu sertifikanın alıcısını bulması, aktarım alanlarına kaydırılması, şehri plan dahilinde düzenlemek konumunda olanların organize kabiliyetini arttırma işlemidir.
Şehrin imar planlarını yaparak yerleşimi ve gelişimi sağlarken kamulaştırma işlemi yapmadan kısıtlılığın çözümlenmesi, Belediyelerde parsel bazında plan değişikliği talepleri ve birlikte getirdiği töhmetlerin kaldırılması işlemidir.
AŞIRI YOĞUN ALANLARDA YOĞUNLUĞUN AZALTILMASI
Aşırı yoğun alanların yoğunluklarının azaltılması, yeni yerleşim alanlarına kaydırılarak yaşanabilir bir kent oluşturmayı kolaylaştırma, kent yöneticilerine, kente geçmişten gelen kimliklerini yaşatma veya yeni kimlik oluşturma fırsatını verme işlemidir. Bu işlemler 1908 yılında Amerika’da uygulanmaya başlanmış, 1979 yılı ve sonrasında Avrupa ülkelerinde yaygınlaşmış işlemlerdir.
Tapu kayıtlarının oldukça düzenli tutulmakta olan ülkemizde hazır alt yapısı olan ve coğrafi Bilgi Sistemi’nin işlerlik kazanmasıyla çok daha kolay sistemleşecek, bankaların itibar edeceği, piyasasının ve borsasının oluşturulabileceği bir işlemdir.
SUİSTİMALE İMKAN VERİLMEYEN BİR İŞLEM
Lisanslı kurumlar ve kurumsal işletmelerin yapacağı ve böylece suistimale imkân vermeyen, haksızlığın hukuksuzluğun kaldırıldığı, hakkın ve hukukun teslim edileceği, mağdur vatandaşlar tarafından kamu kuruluşları aleyhine açılan davalar kazanılmış, Devlet Hazinesi ödemeye muktedir olmadığı için sürüncemede bırakılan çok sayıdaki Devlet ile vatandaş arasındaki sorunların çözümünü sağlayan bir işlemdir.
KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN ÖNÜ AÇILACAK
Çalıştayda İmar Hakkı Transferi (İHT) hakkında sunum yapan Köksal Köse şunları şöyledi: "Bu sistemle; Kent içinde ve çevresinde özellikle tarım ve yeşil alan kullanımında olan alanları korurken, kentsel dönüşümün önünü açacak esnekliğin mevcut yapıya kazandırılması hedeflenen sistemle, kamulaştırmasız el atmaların, kayıt dışı rantın önüne geçilecek; imar sorunlu ve mağdur malik kalmayacak. İHT ile yasal olarak alınıp satılabilir bir finansal araç haline gelecek olan yapılaşma hakkı, halihazırda kayıt dışı olarak farklı aktörlere ekonomik rant sağlamaktan çıkarılıp GSYİH’yı oluşturan kalemlerden biri olan inşaat sektörü üretimine direkt olarak fon yönlendirerek önemli bir katkı sağlayacak.
İMAR HAKKI ALINABİLİR, SATILABİLİR OLACAK
İmar Hakkı Transferi ile imar hakkı alınabilir, satılabilir ve transfer edilebilir bir değer olacaktır. İmar Hakkı Transferi sisteminin işlerlik kazanması ile; mağdur vatandaşın mağduriyeti giderilecek, Şehirlerin planlı, modern, yaşanılabilir, sürdürülebilir kentlere dönüştürülmesi sağlanacaktır."