Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Merkez Bankası (TCMB) ve faiz hakkındaki açıklamasıyla bir kez daha döviz kurlarında sert artışa neden oldu. Önceki akşam TRT'de katıldığı yayında TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'yla bir görüşme gerçekleştirdiğini söyleyen Erdoğan, “Faizleri düşürmemiz şart. Temmuz- ağustos buraları bulacağız ki; faiz düşmeye başlasın” dedi. Erdoğan, faizlerin düşmesi halinde maliyet enflasyonunun zayıflayacağını savunarak, “Faiz yükünü yatırımların üzerinden kaldırırsak, maliyetlerin üzerinden kaldırırsak, maliyet enflasyonunu tetikleyen faiz olduğu için orada da bir rahatlama dönemine girmiş olacağız” dedi.
20 KURUŞLUK ARTIŞ
Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre; Erdoğan'ın açıklamalarından sonra önceki gece bankalararası piyasalarda dolar 8.7795 liraya, Euro ise 10.7246 liraya yükseldi. Faiz yorumunun piyasaları sallamasından sonra ekonomist ve politikacılardan Erdoğan'a sert eleştiriler geldi. Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan, ülkenin 450 milyar dolarlık dış borcuna dikkat çekerek, “TRT'deki programda, Cumhurbaşkanı'nın yaptığı faiz açıklaması nedeniyle kurda yaklaşık 20 kuruşluk bir artış oldu. Bir televizyon programının ülkeye maliyeti 90 milyar TL” diye konuştu.
TANSİYON YÜKSELECEK
Bankacılara göre TCMB'nin politika faizini yüzde 19 ile dünyanın en yüksek oranlarında tutması piyasalardaki satış baskısını hafifleten en büyük etkenlerden biri. Ancak TCMB bir indirim sinyali vermese de bankanın kısa sürede bunu gerçekleştireceği endişesi TL üzerinde baskı yaratıyor. Dolayısıyla yatırımcılar siyasetin düşük faiz ısrarını dikkate alarak kısa vadede indirim olacağı endişesini taşıyorlar. Artık bu noktadan sonra, TCMB'nin 14 Temmuz ve 12 Ağustos'ta yapılacak Para Politikası Kurulu toplantıları kritik bir hale geldi. Bu toplantılarda faiz indirimi gelip gelmeyeceği beklentisi yüksek olacağı için piyasalarda tansiyon da artacak. Dolar günü 8.5850 liradana, Euro ise 10.4750 liradan tamamladı. TL, bir gün içinde dolar karşısında yüzde 3.3 değer yitirdi.
FAİZİ İNDİRİRLERSE KURU TUTAMAZLAR
Cumhurbaşkanı talimat verirse TCMB Başkanı Kavcıoğlu'nun faizi indirebileceğini ancak bu yapıldığında döviz kurlarının tutulmasının mümkün olmadığını, bu yüzden de faiz indirimi beklemediğini dile getiren Ekonomist Atilla Yeşilada, “Sadece temmuz, ağustosta değil, yılın kalanında faiz indirimi beklemiyorum. Faiz indiremezler, indirirlerse kuru tutamazlar” dedi. Emtia fiyatlarındaki artışa işaret eden Yeşilada, Türkiye'de yıl boyunca yüzde 17'nin altında enflasyon göremeyiz, bu nedenle faizi de indiremeyiz” dedi.
Atilla Yeşilada
Riski düşürmek TL'ye değer kazandırır
Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez sosyal medya hesabı üzerinden ‘faiz ve enflasyon' ilişkisine dikkat çekerek, “Nedenle sonucu karıştırmaya devam ettiğimiz, riskleri düşürecek yerde faizi düşürmeyi hedef aldığımız sürece TL değer kaybetmeye devam eder” yorumunu yaptı. Tera Yatırım Baş ekonomisti Enver Erkan ise “TCMB enflasyonda düşüş sağlayan kalıcı emareler görene kadar faizleri indirmemelidir. Faizlerin enflasyondan önce veya daha hızlı bir şekilde indirilmesi dolarizasyon etkisinin artması gibi durumlara neden olacaktır” dedi.
Mahfi Eğilmez
‘MB Başkanı Kavcıoğlu patrona karşı mı çıkıyor'
BlueBay Asset Management Gelişen Piyasalar Stratejisti Timothy Ash, Erdoğan'ın ‘Bizim bir defa faizleri düşürmemiz şart, onun için de temmuz-ağustos, buraları bulacağız ki; faiz düşmeye başlasın' açıklamasına dikkat çekerek, “En azından TCMB'nin bu ay faiz indirimi yapmayacağını biliyoruz. Temmuz ayında da olası değil, ancak liranın çok daha önce çökmediğini varsayarsak, ağustos ayında çok muhtemel” dedi. “İnsanların neye inanması gerektiğinden emin değilim” diyen Ash, “Erdoğan dün bir röportaj yapıyor ve Kavcıoğlu ile konuştuğunu ve oranların temmuz ve ağustostan itibaren düşeceğini söyledi. Kavcıoğlu, şimdi erken gevşeme yok diyerek patrona karşı mı çıkıyor” açıklamasını yaptı.
Timothy Ash
“Önce dolar alsam, sonra açıklama yapıp yükseltsem”
CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarından sonra döviz kurlarındaki yükselişi sosyal medya hesabından değerlendirdi. Erdoğdu, “Döviz kurunu etkileyecek yetkide olsam… Önce dolar alsam… Veya yandaşlarıma dolar aldırsam… Sonra TRT'ye çıksam… Faiz düşürmemiz şart desem… Sonra dolar yükselse… Aynı gece aldığım doları satsam… Kur farkını cebe atsam… Ben, kur manipülatörü olur muyum” ifadelerini kullandı. Enflasyon düşmeden faizin düşmeyeceğini dile getiren Erdoğdu, “Enflasyon düşmeden faiz düşmez… Dışa açık ekonomide enflasyon düşürmeden faiz düşürürsen kur yükselir…” dedi.
Aykut Erdoğdu
‘Faiz düşürme çağrısı Türkiye'yi daha kırılgan hale getiriyor'
Kredi derecelendirme kuruluşu Capital Intelligence Ratings, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın faizleri düşürme çağrısının ülkenin zaten var olan dışa dönük kırılganlıklarını artırırken, daha fazla yatırımcının politikaya dair risklerden dolayı ülkeden çıkmasına da neden olabileceğini açıkladı.
Capital Intelligence'ın kıdemli ülke analisti Yesenn El-Radhi, “Para politikasında son yıllarda yaşanan bazı tersine dönüşler ve TCMB'nin sahip olduğu özerkliğin azalması nedeniyle para politikası risklerinin yüksek olduğunu düşünüyorum” dedi.