O, Anadolu'daki girişimci kadınların 'Aynur Abla'sı. Bence iş dünyasının Türkan Saylan'ı. Yıllardır, kadın girişimci potansiyelinin ülkemizde gelişmesi için canla başla çalışıyor. Yedi kişiyle kurduğu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Kadın Girişimciler Kurulu üyelerini 1550 kadına çıkarmış olsa bile, bu sayınının 10 binlere ulaşması gerektiğini savunuyor. Geçtiğimiz hafta Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü bir rapor hazırladı. Rapor kamuoyunda pek yankı bulmadı, oysa ortaya çıkan tablo, Türkiye'nin geleceği ve kadınlar için ümit vaat etmiyor. Yasalar önünde erkeklerle eşit haklar edinseler de kadınların önü hâlâ kapalı. "Kadın iş dünyasında var olmak için hâlâ savaşmak zorunda. Türkiye'de kadınların iş gücüne katılma oranı yüzde 28, Avrupa'da ise yüzde 60.5! Çünkü yetişme şekli bu. Evde hem kız hem oğlan işsizse, oğlan için dertlenilir. Nasıl olsa kız evlenir, kocası bakar diye düşünülüyor," diyor Aynur Bektaş. Bu tabloya rağmen Bektaş ümitli. Anadolu'da kadın girişimcilerin önünü kimsenin kesemediğini anlatırken heyecanlı: "Türkiye'de kadın hareketi başlamıştır ve bunu artık kimse engelleyemez." Movieröp'ü sabah.com.tr'den izleyebilirsiniz.
Ropörtajdan kareler için tıklayınız
- Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı rapor, Türkiye'de kadınların çok da fazla yol alamadığını gösteriyor. İş dünyasında kadının yeri nerede?
- Bir kere fırsat eşitsizliği var. Hatta fırsat eşitliği açısından dünyada sondan dördüncü sıradayız. Bizden sonra Yemen, Arabistan ve Çad geliyor. Kadınla erkeğin fırsat eşitliğini yakalayabilmesi için pozitif ayırımcılık yapılması şart. Bunun için Anayasa'nın 10. maddesinde değişiklik yapıldı. 'Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür' hükmüne, 2010 yılında şu eklendi: 'Bu maksatla alınacak tedbirler, eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz.' Eşitlik ifadesi kullanıldığında, pozitif ayırımcılığın yolu kapanıyordu, bunun önüne geçmek için yapıldı değişiklik. Ama buna rağmen bir şey değişmedi.
- Kadınlara pozitif ayrımcılık neden yapılamıyor? Gelenekler mi izin vermiyor? Önyargılar mı? Nedir?
- Artık yasalarla bunun düzenlenmesi lazım. Yani pozitif ayrımcılığın yasal hale gelmesi gerekir, çünkü Anayasa artık buna müsaade ediyor.
- Kadınlarda da bir isteksizlik, söz konusu değil mi? Niye bu kadar atalet var?
- Kadınları üç gruba ayırıyorum: Girişimci kadınlar; sayıları Türkiye'de 1 milyon 300 bin kadar. İkincisi, çalışma hayatında olan kadınlar, bunlar da 6 milyon civarında. Evlerinden dışarı çıkmışlar, bir şekilde iş hayatındalar. Üçüncü grup ise mesleği olmayan, hiçbir şeyden haberi olmayan kadınlar; ki sayıları 28 milyon kadar...
- Aynı işe başvuran adaylarda tercih edilen hep erkek olmuyor mu?
- Bu davranışın psikolojisi şudur: 'Önce adama iş vereyim ki, evini geçindirsin'. Bu, kültürümüzden geliyor. Evi geçindiren erkektir mantığıyla hareket ediliyor. Oysa artık, kocalarına, çocuklarına bakan çok kadın olduğunu görüyoruz. Milli Prodüktive Merkezi'nin yaptırmış olduğu bir anket var. Kadınların yüzde 98'i 'Benim görevim eve bakmak, ev kadınlığı,' diyor. Sadece yüzde 2'si ayaklarımın üzerinde durmak diyor.
- İş dünyasında kadına pozitif ayrımcılık yapılması için gerekli düzenlemeler yok mu?
- Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu'nun (TESK), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı'nın (KOSGEB) desteği var: Kadınlara pozitif ayırımcılık uygulanıyor ama yanlış yapılıyor. 2007'de Meclis'te 'Aynur Yasası' diye de anılan bir yasa için çok çaba sarf ettim. Hane içinde kadınlar tarafından üretilenlerin, kermes, panayır, kamu kurum ve kuruluşlarında satılmasıyla, kadınların elde ettikleri gelirin tamamının vergiden muaf olmasıyla ilgiliydi. O Yine kadın yoksulluğunu engelleyici, valiliklere verilen mikro kredi uygulamaları var. Devletin girişimcilik konusunda verdiği tek destek KOSGEB kredileri. Bu destek kredilerinde erkek ve kadınlar arasında bir ayırım yok. Herkes müracaat edebiliyor. Mesela son destek kredisine 73 bin erkek, 4 bin kadın müracaat etmiş. Dağıtılan kredi 3 milyar lira. Bunun sadece 157 milyonunu kadınlar alabilmiş. Çok az. O zaman diyoruz ki, kadın girişimciler için bir fon ayrılsın, bu fonun içinde kendimiz mücadele edelim.
Kaynak: sabah.com.tr (Tuluhan Tekelioğlu)