İBB Meclisi'nin kasım ayı oturumlarının son birleşimi Lütfi Kırdar Kongre Merkezi'nde gerçekleştirildi. Son oturumda İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 2022 bütçesini meclise sundu. 2021 yılı bütçesi 28 milyar 900 milyon TL olan İBB'nin 2022 bütçesi; 43 milyar 650 milyon lira olarak belirlendi. Bütçenin 3 milyar 604 milyon 325 bin lirası iç ve dış borçlanma ile denkleştirilecek. İBB'nin 2022 yılı konsolide bütçesi ise İSKİ ve İETT dahil toplam 104 milyar 578 milyon lira.

3.8 MİLYAR TL KARŞILIĞI DÖVİZ BORCU ÖDENECEK

İmamoğlu bütçe sunumunda “2022'de toplam bütçe gelirlerimizi 35 milyar 650 milyon lira, bütçe giderlerimizi ise 43 milyar 650 milyon lira olarak planladık. Bu şekilde 2022 yılında öngördüğümüz hizmetleri yapabilmemiz için 8 milyar liralık finansman ihtiyacımız olacak. Bu açığın yaklaşık 4.4 milyar lirasını Kasım 2020'de ihraç ettiğimiz Eurobond'dan karşılarken, 3.6 milyar lirasını borçlanmayla finanse edeceğiz. 2022'de toplam 2 milyar TL kredi ve 3.8 milyar TL karşılığı da döviz borcu ödeyeceğiz” bilgisini paylaştı.

BÜTÇENİN YÜZDE 42'Sİ YATIRIMLARA

İmamoğlu, 2022 bütçesinin yüzde 42'sinin yani 18 milyar 240 milyon lirasının yatırıma yani alt yapı ve metro inşaatlarına ayırdıklarını söyleyerek 2021 yatırım bütçesinin önümüzdeki yıl ikiye katlanacağını vurguladı.

4 MİLYARLIK SOSYAL YARDIM

Covid-19 salgını ile artan yardım talepleri nedeniyle ihtiyaç sahiplerine yapılan yardımları kalem kalem açıklayan İmamoğlu “2017'de 1.077 milyar, 2018'de 1 milyar 310 milyon iken iş başına geldiğimiz yılda, 2019'da hemen 2 milyar 108 milyona çıkarmıştık. Pandeminin başlamasıyla sosyal yardım bütçemizi 2020'de 3 milyar 139 milyon liraya çıkardık. Bu yıl sonunda 3 milyar 840 milyona ulaşacak olan yardım bütçemizi, 2022 yılında 4 milyar 98 milyona yükseltiyoruz.  Özetle giderlerimizin yüzde 9.4'ünü ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza destek olmak için kullanacağız. Türkiye'de yerel yönetimlerin toplam yatırımlarının neredeyse dörtte birini tek başına İBB olarak biz yapıyor olacağız” dedi.

İÇ BORÇLAR

İBB'nin borç durumunu anlatan İmamoğlu önceki yönetimden devraldıkları iç borçları ödemeye devam ettiklerini belirterek “Göreve geldiğimizde 4 milyar 780 milyon lira olan iç borçlarımız, geçen yıl sonunda ve pandemi nedeniyle 5 milyar 509 milyon liraya yükselmiş olsa da yaptığımız ödemeler sonucu Eylül 2021 itibariyle 3 milyar 182 milyon liraya inmiştir” diye konuştu.

KUR FARKININ FATURASI: 20 MİLYAR 150 MİLYON

İmamoğlu, İBB'nin toplam dış kredi borcunun 2 milyar 544 milyon avro olduğunu, bunun yaklaşık 2 milyar avrosunun önceki dönemden kaldığını belirtti. Kurda yaşanan sert dalgalanmaya dikkat çeken İmamoğlu “23 Haziran 2019'da 6.6 TL olan avro, bugün itibariyle 14.52 TL'ye çıkmıştır. İki buçuk yılda kötü ekonomi yönetiminin kur farklarından İstanbullunun sırtına yüklediği ek fatura ne yazık ki, 20 milyar 150 milyon liraya ulaştı. Bu rakam, bizim İBB olarak bir yılda yapacağımız toplam yatırımlardan bile fazladır” dedi.

“BU SABAH DOĞAN BİR BEBEK DIŞ BORÇ YÜKÜ İLE DOĞDU”

İmamoğlu Türkiye'nin ekonomi politikasını eleştirerek “Ülkeyi yönetenler uzunca bir süredir, faizleri düşürerek kuru yükseltmeye çalışıyor. Güya bu yolla ihracat artacak, ithalat düşecek ve memleketin cari açığı kapanacak. Kurun yükselmesi veya Türk Lirası'nın erimesi hükümeti yönetenlere göre, ülkenin önündeki yegane çözüm anahtarı. Ama piyasa aktörlerinin tamamı iktidarın yanlış yaptığını söylüyor. Bu ülkede ekonomi ve finans dünyasında yıllardır işi bilen aklı selim uzmanlar, kuru ve faizi düşürmenin yolu bu değil diyorlar. Ama maalesef, hepimizin gözleri önünde, Türkiye'nin muteber uzmanlarının sesine kulak tıkayan yöneticiler, son üç ayda politika faizini üç kez düşürdüler. Bu akıldışı politikanın sonucu, dolar önce 8.88'e sonra 9.59 ve ardından 12.7'ye fırladı. Döviz kurundaki her 1 TL'lik artış, dış borç yükünü 450 milyar TL'ye çıkardı. Sadece son üç ayda Türkiye'nin toplam dış borç yükü 1 trilyon 740 milyar lira attı. Yani bu sabah doğan bir bebek bile, 20 bin 725 liralık ilave bir dış borç yüküyle doğdu. “

“3 GÜNDÜR PİYASALAR DURDU”

Bu yanlış politikalar sonucu her vatandaşın varlıklarının yarısının buharlaştığına vurgu yapan İmamoğlu “Döviz artışı enflasyon demektir. Bakın üç gündür ülkede tüm piyasa durdu. Pek çok sektörde alım satıma ara verildi. Fırıncı ekmek üretemeyecek noktaya geldi. Matbaalar ithal kağıt bulamadı için kitap basamıyor. Eczanelerde ilaç sıkıntısı baş gösterdi. Buradan hükümet yetkililerini uyarmak istiyorum: Yakında vatandaş en acil ilaçları bulamayacak. İnsanlarımızın mağdur olmaması için destekleyici ilave ve acil tedbirler alınmalıdır” dedi.

GÜNLÜK EK MAZOT MALİYETİ: 636 BİN TL

Ekonomik durumun İBB'yi nasıl etkilediğini İmamoğlu şu örneklerle anlattı:

“Ulaşımda, otobüslerde ve diğer belediyecilik hizmetlerinde günde 600 bin litre mazot ve benzin kullanıyoruz. Benzini, petrolü ve mazotu dövizle alıyoruz. Sadece dün gece mazotun litre fiyatına 1 lira 6 kuruş zam geldi. Yani günlük ulaşım maliyetimize 636 bin liralık ek yük geldi. Örneğin metro inşaatlarında kullandığımız kazı yapan makine dışarıdan alıyoruz. O makinelerin parçaları da dışarıdan geliyor. Veya metro vagonlarını dışarıdan satın alıyoruz. Yani bunların hepsini dövizle alıyoruz, ama bildiğiniz gibi tüm gelirlerimiz Türk lirası. Bizim tek bir cent döviz gelirimiz yok.”

SOSYAL YARDIM BÜTÇESİ DE ETKİLENDİ

İmamoğlu, son bir haftada gerçekleşen ekonomik yıkımla artık ihtiyaç sahibi vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılayacak sosyal yardım bütçesiyle iki hafta önce aldıkları ihtiyaç maddelerini alamayacak duruma geldiklerine dikkat çekti. İmamoğlu “Bir yandan da bu ekonomik yıkımla daha fazla kişi sosyal yardıma ihtiyaç duyacak. Günahı kabahati olmayan bir sürü şirket, bu yıkımla batacak. On binlerce insanımız işsiz kalacak. Ama iktidar çevreleri artık bu millete ‘et de yeme, ekmek de yeme, soğan da yeme, porsiyonlarını küçült!' diyor. Özetle doğal belediye hizmetlerimizin maliyeti artıyor, her hizmetimiz artık bize daha da pahalıya mal oluyor.”

“İSTANBUL’UN DEĞERLERİ YOK PAHASINA SATILACAK”

İstanbul'un bir turizm şehri olduğunu ama bundan böyle uzunca bir süre değerlerinin yok pahasına satılmak zorunda kalınacağının altını çizerek “Otellerimiz, restoranlarımız, aklınıza ne geliyorsa bedava fiyatına gidecek. Bütün bu süreçte aynı eski lafın tekrarlandığını duyuyoruz: ‘Faiz sebep, enflasyon sonuçtur.' Aradan 30 yıl geçmiş ve biz bugün hala aynı yerdeyiz. Biliyoruz ki, bu bir politika değil. Yaşadığımız durum, 128 milyar dolarlık ülke rezervlerinin dibe vurmasının sonucu bu, bu  beceriksizliktir. Türkiye'de yeniden ve köklü biçimde parlamenter demokrasiyi kurmalıyız. Ülkenin yönetimini tek kişinin keyfine değil, ortak akla, liyakate ve kurumsal mekanizmalara emanet etmeliyiz. Siyasi iktidarlar değişse de Merkez Bankası yönetimini değişmeyecek şekilde bağımsızlaştırmalıyız” dedi.

“SİZ ÜZÜLMÜYOR MUSUNUZ?”

İmamoğlu'nun ekonomik tabloya dönük eleştirileri, AKP sıralarında rahatsızlığa neden oldu. AKP'li meclis üyeleri İmamoğlu'nun sözünü sık sık kesip Türkiye ekonomisinden değil İstanbul'dan bahsetmesini istedi. İmamoğlu önce “Bu tabloya üzülmüyor musunuz? İçiniz yanmıyor mu? Benim içim yanıyor. Ama sizin yanmıyor bunu polemik konusu yapıyorsunuz” diye tepki gösterdi.

“PERFORMANSINA GÜVENİYORSAN GOL YEMEZSİN”

İmamoğlu “İstanbul şehrini yöneten kişi bunu görmeyecek, anlamayacak kişi ise onun anlatacağı bütçeden bir şey olmaz. Bunu dert etmeyen, hissetmeyen bir meclis üyesi varsa Allah ona da seçene de yardım etsin” dedi. İmamoğlu AKP'li meclis üyelerine “Ben yaklaşık 10-12 yıl futbol oynadım. Kaleci olunca da arka tribüne insanlar gelirdi Ekrem'in moralini bozmak için. Ağzına geleni söylerlerdi. Bazen döner bakardım ki utansın diye. Bazısı utanır, bazısı utanmaz devam ederdi. Sonucu söyleyeyim mi; performansına güveniyorsan, inandığın yolda yürüyorsan, doğruları anlatıyorsan ve o anı hissediyorsan, bu ülkenin, bu milletin, o takımın parçasıysan valla gol yemezsin. Bırakın oradan konuşsunlar hiç önemli değil. Hiç duymuyorum” çıkışında bulundu.

ÇOCUK BÜTÇESİ: 708 MİLYON TL

Bütçeyi sunmaya devam eden İmamoğlu İBB'nin “Adil İstanbul” vizyonumuzun öznesinin “insan” olduğunu dile getirerek çocuklar için 2021 yılında ayırdıkları toplam 566 milyon liralık kaynağı önümüzdeki yıl 708 milyon liraya çıkardıklarını açıkladı. 2022 yılında 96 yeni kreş için toplam 250 milyon lira bütçe ayırdıklarını ifade eden İmamoğlu “2022 yılında Halk Süt'te 140 bin çocuğa ücretsiz süt yardımı hedefliyoruz. Süt için ayırdığımız bütçeyi 2022 yılında yüzde 28 artırarak 86 milyon liraya yükselttik. Hükümet çevrelerinin, son zamanlarda İstanbul'da 100 kreş yaptırmaya dönük sözlerini duyuyoruz. 25 yıl sonra ve bizden örnek almış olsalar bile bu kararlarını memnuniyetle karşılıyoruz. Umarım, bu yolda ilerlerler ve umarım, bu milletin evlatlarına hizmette engellenmek yerine yarış yapabiliriz” diye konuştu.

“İBB TARİHİNDE İLK KEZ YURT AÇTIK”

Gençler için yaptıkları çalışmaları anlatan İmamoğlu, İBB tarihinde ilk defa yurt açıldığını söyledi. Bugün 3 yurtta 610 gencin barındığını kaydetti. İmamoğlu “Gençlerimizin ‘Barınamıyoruz' feryadına kulak vererek bu sayıyı 2 yıl içinde 5 bin kapasiteye çıkaracağız. 2022 bütçemizde gençlere ayırdığımız kaynağı yüzde 30 artırarak 1 milyar 353 milyon liraya yükseltiyoruz. Gençlerimize günde 4 milyon liralık bir bütçe ile destek olacağız. Önümüzdeki yıl, 40 bin üniversite öğrencisine kişi başı 3 bin 200 lira nakit desteğinde bulunmak için bütçemizde toplam 128 milyon lira kaynak ayırdık. Ayrıca yetim, öksüz, engelli, şehit çocuğu toplam 100 bin öğrencimize kişi başına 350 lira ödeyeceğimiz eğitim yardımı için ayırdığımız bütçemiz 35 milyon lira olacak. Gençlerin toplu taşıma ücretlerini sübvanse etmek için ayırdığımız bütçeyi yaklaşık yüzde 47 oranında artırarak 45 milyon liradan 66 milyon liraya çıkarıyoruz. Kültür sanat faaliyetlerini daha çok takip etmelerini teşvik etmek için önümüzdeki yıl Sosyal İstanbul Kart'a 50 milyon liralık bir bütçe daha ayırıyoruz” diye konuştu.

İSTİHDAM İÇİN BÜTÇE AYRILDI

İstihdama katkı sağlamak için bütçede; Enstitü İstanbul İSMEK'e 360 milyon lira bütçe ayırdıklarını, Bölgesel İstihdam Ofisleri'ne ayırdıkları kaynağı da 35 milyon liraya yükselttiklerini kaydetti. İmamoğlu cinsiyet eşitliği için kadınlara yönelik hizmet ve projelere 451 milyon liraya ayırdıklarını belirtti. Önümüzdeki yıl, 0-4 yaş çocuğu olan annelere verilen ücretsiz toplu taşıma imkanı için ayrılan kaynağı 23 milyon liradan 33 milyon liraya yükselttiklerini vurguladı.

“DEVLET PANDEMİDE DAR GELİRLİLERİ GÖZDEN ÇIKARDI”

2,5 yıllık görev süresinin 2 yılının pandemi koşullarında geçtiğini anımsatan İmamoğlu “Bu süreçte gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin önemli bir kısmının vatandaşlarına çok kapsamlı sosyal yardımlarda ve mali desteklerde bulunduğunu gördük. Ancak maalesef ülkemizde devlet, yoksulları, işsizleri ve ihtiyaç sahiplerini gözeten dişe dokunur hiçbir icraat yapamadı. Sanki dar gelirli kesimler, bu ülkede askere gitmiyor, vergi vermiyormuş gibi gözden çıkardı. Pandemi krizini yönetememesi hepimizin devletimize olan inancımızı örseledi. Tüm bu süreçte İBB olarak  devlet olmanın ciddiyeti ve sorumluluğuyla hareket ettik. 2022 yılında ihtiyaç sahibi vatandaşlarımız için ayırdığımız bütçeyi 3 milyar 575 milyon liraya yükseltiyoruz. Bunu hükümetin ‘sıfır' desteğine rağmen yaptık; engellemelerine rağmen yaptık; yapmaya da devam edeceğiz” dedi.

HÜKÜMETE SESLENDİ: SEYİRCİ KALMAYIN

Hükümete ve devletin idaresinden sorumlu olan tüm kadrolara seslenen İmamoğlu “Pandeminin yol açtığı sosyal hasarları daha da büyümeden kapatın. Döviz kurlarının altında milyonlarca vatan evladının çaresizce ızdırap çekmesine seyirci kalmayın. Bu enkazın büyümesine engel olun.”

DEPREME DEV BÜTÇE

İmamoğlu, 2022 bütçesinde çevreye 2 milyar 181 milyon lira, depreme tüm zamanların en büyük bütçesi olacak şekilde, toplam 1.9 milyon lira kaynak ayırdıklarını belirtti. Deprem için ayrılan ödeneğin 931 milyon liralık kısmının bina güçlendirme ve kentsel dönüşüme gideceğini ifade etti. İmamoğlu 2022 yılında kültüre 524 milyon lira, eğitime 396 milyon lira ve spora  452 milyon lira bütçe ayrıldığını açıkladı.

KATILIMCI BÜTÇE: VATANDAŞIN ÖNERDİĞİ PROJELER
BÜTÇEYE DAHİL EDİLDİ

Türkiye'nin en geniş kapsamlı “Katılımcı Bütçe Modeli”ni oluşturduklarını dile getiren İmamoğlu “Doğrudan İstanbullular'dan gelen, her biri birbirinden değerli 4 bin 873 proje teklifi teknik ve yasal açıdan değerlendirildi. Böylece İstanbullular, İstanbul için önemli gördüğü, uygulanmasını istediği 28 projeyi seçti. Biz de en yüksek oranda oy alan ve belirlenen bütçe sınırı içinde kalan tüm projeleri 2022 bütçemize dahil ettik. Bu projeler için 2022 bütçesinde 155,8 milyon liralık kaynak ayırdık. Bu talep edilen projelerin bütçesi İBB'nin toplam bütçesi içinde çok büyük bir oran olmasa da, en azından vizyon olarak belediyecilik hizmetlerinde yepyeni bir anlayış kazandırdı. Bu projeler arasında adresli otopark, güneş enerjisi ile yol aydınlatması, ulaşım için elektrikli İSPARK gibi projeler var” dedi.

“ENGELLERE RAĞMEN ÇALIŞACAĞIZ”

İmamoğlu konuşmasını şöyle bitirdi:

“Meclisimizin, finansal ihtiyaçlarımız konusunda önümüze çıkardığı engellere rağmen borçlarımızı ödemeye, beceriksiz ekonomi yönetiminin neden olduğu İBB'nin sırtına yüklediği devasa borç kamburuna rağmen yatırımlarımıza ve hizmetlerimize daha büyük bir hırsla devam edeceğiz. Bu kadim şehre ve aziz millete sahipsiz olmadıklarını göstermeye devam edeceğiz. Bu şehrin gençlerine, çocuklarına, annelerine ve kimsesizlerine umut olmaya devam edeceğiz. Siyasi amaçlara değil, 16 milyon İstanbullu'ya hizmet etmeye davet ediyorum. Buradan bir kez daha ilan ederim ki, önümüze ne denli engel çıkarılsa çıkarılsın, her doğan gün karşımıza devlet ciddiyetine uymayan ne denli tuhaf icat çıkarılırsa çıkarılsın, yılmayacağız, vazgeçmeyeceğiz. Kimsenin morali bozulmasın. Kimse kendini sahipsiz ve çaresiz hissetmesin.”