İsviçre-Fransa sınırındaki Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi'nde (CERN) tarihin en büyük deneyi LHC'den elde edilen ilk sonuç açıklandı. Yapılan deneylerde evrenin ve maddenin oluşumunda önemli rol oynayan, "Tanrı parçacığı" veya "Tanrı maddesi" olarak da bilinen Higgs Bozonu'nun varlığına ilişkin önemli sinyaller alındı.

AVRUPA Nükleer Araştırmalar .Merkezi (CERN), parçacıklara kütlelerini verdiği düşünülen ve 14 milyar yaşındaki evrenin oluşumunda önemli rol oynayan "Higgs Bozonu" adı verilen atom parçacığının izini bulduğunu açıkladı. Ancak CERN yetkilileri kesin konuşmaktan kaçınarak "elde edilen verilerin keşif olarak nitelendirilmesi için henüz erken olduğuna" işaret etti. CERN yetkilileri, elde edilen verilerle varlığına inanılan ancak 60 yıldır devam eden sayısız çalışmaya rağmen varlığı kanıtlanamayan Higgs Bo-zonu'na ilişkin bir keşfin olduğunu söyleyebilmek için önümüzdeki aylarda yapılacak deneyleri beklemek gerektiğini duyurdu.

'HIGGS BURADA OLSAYDI'
Cenevre yakınlarındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nda (LCH) yürütülen iki deneyden ATLAS'ın sorumlusu Fabiola Gianotti, düzenlenen basın toplantısında 126 giga elektron volt (GeV) aralığında sinyal aldıklarını söyledi. Elde edilen yeni verilerin, parçacığın LHC'nin daha düşük enerji düzeylerinde bulunabileceğini gösterdiğini anlatan Gianotti, Higgs'in varlığını gösteren işaretlere rastladıklarını ve yeterli veriyle parçacığın gelecek yıl keş-fedilebileceğine emin olduğunu ifade etti. Gianotti, "Higgs Bozonu, burada olsaydı çok güzel olacaktı. Ama kesin konuşmak için henüz çok erken. Daha çok çalışmaya ve veriye ihtiyacımız var" dedi.

BÜYÜK AÇIKLAMA MARTTA OLACAK
Bilim dünyası, parçacıklara kütlelerini verdiği düşünülen "Higgs Bozonu" hakkında önemli işaretlere ulaşan CERN'deki bilim adamlarının, keşif iddiasında bulunmak için mart ayından sonra yapılacak yeni deneyleri beklediğini düşünüyor. 14 milyar yıl önce evrenin doğumuna yol açtığına inanılan Büyük Patlama ortamını yaratmayı amaçlayan deneyin inşa aşaması 10 milyar dolara mal olmuştu.

Hazırlık aşaması 20 yılı bulan ve 2008 yılında faaliyete geçen deney sırasında, 27 kilometrelik tünel boyunca ayrı yönlerde iki proton hüzmesi verildi. Işın demetleri ayrı istikametlerde, ışık hızına yakın bir süratle halka şeklinde tünelde yol aldı. Proton ışınlarının birbiriyle ışık hızına yakın hızda çarpışmasının ardından bilim adamları, evrenin doğasını kavramaya yarayacak yeni parçacıklar görmeyi amaçladı.

DENEYİN AMAÇLARI
Bilim insanları LHC deneyiyle Büyük Patlama'dan (Big Bang) hemen sonra, evrenin ilk saliselerinde neler olduğunu, maddenin nasıl ve nelerden oluştuğunu anlamaya çalışıyor. Uzmanların bu deneyle tanımlamaya çalışacağı 3 şey bulunuyor. Bunlardan ilki Higgs Bozonu yani diğer adıyla "Tanrı parçacığı". 2'ncisi Karanlık Madde, 3'üncüsü ise Anti Madde, bunlar parçacık fiziği uzmanlarının ve felsefe filozoflarının yıllardır üzerine kafa yorduğu konular.

HIGGS BOZONU
Protonlar çarpıştırılıyor ancak asıl amaç ortaya yüksek bir enerjinin çıkmasını sağlayarak protondan çıkacak parçacıkların da çarpışmasını sağlamak. Saniyede 40 milyon çarpışma gerçekleşiyor. Parçacıklar çarpıştığında Tanrı maddesi olarak da bilinen Higgs maddesinin ortaya çıkması bekleniyor.

Varlığı bilinen ancak görüntülenemeyen Higgs ile ilgili elde edilecek her bir bilgi kırıntısı bilimde yepyeni ufuklar açacak. Higgs maddeye hacmini veren parçacıkların kayıp halkası olarak kabul ediliyor. "Bir bardak süt ile bir bardak cıvanın hacmi aynıyken, ağırlıkları neden farklı?" sorusuna Higgs Bo-zonu'nun bulunmasıyla yanıt verilmesi amaçlanıyor. Higgs Bozonu ismini bu teoriyi ilk kez ortaya atan ve hâlâ CERN'de çalışan matematikçi Peter Higgs'ten almış.

KARANLIK MADDE
Bulunması amaçlanan diğer madde ise evrenin yüzde 30'unu oluşturan karanlık madde. Karanlık maddenin ağırlığı biliniyor ancak gözle görülemiyor. Karanlık madde denmesinin sebebiyse hiçbir şekilde ışıkla, elektromanyetik kuvvetlerle temas haline geçmemesi. Karanlık maddenin evrenin oluşumundaki rolünün ortaya çıkarılması hedefleniyor. Evren büyümeye devam ediyor ve bunda karanlık maddenin rolünün büyük olduğuna inanılıyor. Radyolardan gelen cızırtıların sebebi de Büyük Patlama'dan sonra ortaya çıkan ve eksi 270 derecede devam eden yankı yani karanlık madde.

Merkezde görevli Prof. Dr. Erhan: Şu an ne var, ne de yok noktasında

CERN'de gerçekleştirilen deneyle ilgili olarak Habertürk'e bilgi veren merkezde görevli Türk bilim adamlarından Prof. Dr. Samim Erhan, deney için "Tane parçacığı bulundu haberleri yanlış. Şu an ne var, ne de yok noktasında" dedi.

Erhan, şunları söyledi: "Daha önce bu aldığımız taneciğin kütlesinin değeri konusunda kuramsal olarak bir öngörü yok. Taneciğin olduğu hakkında bir öngörü var. Daha önceki deneylerde belli kütlelerde olamayacağı zaten gösterilmişti. Olamayacağı kütle değerlerinin sınırlarını geliştirdik. Küçük bir bölgede ise, çok küçük bir kütle sınırında ise, şu anki verilere göre ne var, ne de yok noktasında. Ama gördüğümüz fazlalıklar ilginç. İstatistiki olarak yeterli değil, 'Var' diyemiyoruz. Önümüzdeki sene alınacak veriler, 'Şu an ne var, ne yok' dediğimiz bölge hakkında kesin sonuca varmamızı sağlayacak. Deneyle ilgili bazı medya organlarında 'Tane parçacığı bulundu' gibi haberler geçilmiş. Öyle bir şey söz konusu değil. Tavla oynarken 6-6 gelebilir, bu sizin zar tuttuğunuz anlamına gelmez, şans eseri de gelebilir. Kısacası bu gelişme, parçacığın olduğunu göstermiyor."