‘Benim alanım ekonomi, ben ekonomistim‘ diyerek Türkiye'yi 2022 yılına yeni bir ekonomi modeliyle sokan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın "faiz sebep, enflasyon neticedir" teziyle 1,5 yıldır uyguladığı politikadan vazgeçti.

Erdoğan, ekonomistlerden "faiz sebep, enflasyon neticedir" tezine gelen eleştirilere o dönem "Bu görevde olduğum sürece faizle mücadelemi sonuna kadar sürdüreceğim. Bu konuda nas ortada. Nas ortada olduğuna göre sana, bana ne oluyor?" diye cevaplamıştı.

Eleştirilerin devam etmesi üzerine Erdoğan bir kez daha dini referanslar vererek şöyle demişti:

"Neymiş efendim? Faizleri düşürüyormuşuz. Benden başka bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Elhamdülillah biz doğru yoldayız. Çünkü faiz, zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapar hükmü bize öyle sıradan gelen bir hüküm değil."

27 AY SONRA İLK DEFA

Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz hafta Azerbaycan dönüşü uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada bu tezi hala savunduğunu ancak Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın atacağı adımları kabullendiklerini ifade etmişti.

Merkez Bankası bugün yeni başkan Hafize Gaye Erkan’ın yönetiminde yapılan ilk para politikası toplantısında politika faizini 650 baz puan artırarak yüzde 15’e yükseltti.

Son iki yılda TL’de keskin kayıp, enflasyonda ise hızlı tırmanışa sebep olan düşük faiz politikası çerçevesinde TCMB kademeli olarak 1,000 baz puan faiz indirimi gerçekleştirmiş, Şubat ayındaki depremlerin ardından toparlanmayı desteklemek için 50 baz puan daha indirime giderek yüzde 8.5 seviyesine çekmişti.

TCMB bugünkü kararıyla Mart 2021’den bu yana ilk defa faiz artırmış oldu.

TL'DE BÜYÜK DEĞER KAYBI

Erdoğan'ın ‘yeni ekonomi modelini' ilan ettiği 30 Kasım'da 12,96 olan dolar/TL kuru, 20 Aralık'ta 18,36'ya kadar yükselmişti. TCMB rezervleri kullanılarak ve kur korumalı mevduatla TL tasarruflar dövize endekslenerek tutulmaya çalışılan dolar kurulu model hayata geçtiği tarihten bu yana neredeyse iki kat değer kazanarak 24 liraya dayandı.

ENFLASYON PATLADI

TCMB'nin faiz indirimlerine başlaması öncesinde Ağustos 2021'de resmi yıllık tüketici enflasyonu yüzde 19,25'ti. TCMB'nin politika faizi de yüzde 19'du. Erdoğan'ın yeni ekonomi modelini ilan ettiği kasım ayında ise enflasyon yüzde 21,31 olurken, politika faizi yüzde 15'e çekilmişti. Modelin uygulandığı dönemde resmi enflasyon 21 yıllık AKP hükümetleri döneminin yeni zirvesini gördü.

29 Ocak 2022’de "Faizle mücadelemi biliyorsunuz, faizi indireceğiz ve indiriyoruz. Bilin ki enflasyon da inecek, daha da düşecek. Döviz kuru istikrara kavuşur, enflasyon düşer, pahalılık ortadan kalkar. Bunların hepsi de gelip geçicidir" diyen Erdoğan, yıl içinde enflasyonu düşüremeyince vaatlerini 2023’e sarkıttı. "Herkes hesabını 2023’te yüzde 20 enflasyona göre yapsın" sözleriyle 2022 yılını bitirdi. Ancak enflasyon TÜİK'in açıkladığı son verilere göre yüzde 39,59 seviyesinde.