Duble yolda, duble maliyet artışı
Bakan Lütfi Elvan’ın “Duble yolların yüzde 80’i 2-3 yıl dayanan sathi kaplamadan oluşuyor” sözü, 10 yılda 33 milyar dolar kaynak akıtılan duble yollarda büyük şüphe yarattı
AKP iktidarları döneminde Türkiye genelinde yapılan toplam 19 bin 558 kilometrelik bölünmüş yolun, 16 bin 181 kilometresinin, sathı kaplamadan oluştuğu belirlendi. Bu dönemde yapılan yolların sadece 3 bin 377 kilometrelik kısmı ise uzun ömürlü kaplamalardan inşa edildi. AKP Hükümeti, 19 bin 558 kilometrelik yol için ise toplam 74.7 milyar lira (eski parayla 74.7 katrilyon lira) harcadı.
AKP’nin gözde yatırımı “duble yolun” maliyet hikayesi şöyle:
FİTİLİ BAKAN ATEŞLEDİ
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan’ın, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı, “duble yolların yüzde 80’i 2-3 yıl dayanabilen sathı kaplamadan oluşuyor” sözleri, gözlerin AKP’nin en büyük başarısı olarak gösterilen “duble yol” yatırımlarına çevrilmesine yol açtı. Taraf’ın Karayolları Genel Müdürlüğü kaynaklarından edindiği bilgiye göre, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında Türkiye’nin, 2 bin 176 kilometrelik Bitümlü Sıcak Karışım (BSK) yani uzun ömürlü yolu bulunuyordu. Aynı tarih itibariyle Türkiye’de, 2 bin 211 kilometrelik de sathı kaplama yani kısa ömürlü yolu mevcuttu. Türkiye’nin 2002 yılı itibariyle, sathı kaplama ve BSK olarak toplam 4 bin 387 kilometrelik yolu vardı.
“KAPLAMA” REKORU
AKP iktidarları döneminde, bölünmüş yol yapımında rekor artış sağlandı. 2003-2013 döneminde toplam 19 bin 558 kilometrelik bölünmüş yol inşa edildi. Bunun sadece 3 bin 377 kilometrelik kısmı, uzun ömürlü olarak nitelendirilen BSK türü yollardan oluştu. Geri kalan 16 bin 181 kilometrelik kısım ise, sathı kaplama olarak yapıldı. Yüzdesel olarak ise, AKP döneminde yapılan bölünmüş yolların yüzde 82.7’si sathı kaplamadan oluştu. Söz konusu kaplamaların ise kullanılan malzemelere bağlı olarak 3 ile 5 yıl arasında ömrü oluyor. Bu sürenin dolması ile birlikte yolarda onarım yapılması kaçınılmaz hale geliyor.
NE KADAR KAYNAK HARCANDI?
AKP döneminde yapılan duble yollara devlet bütçesinden büyük oranda kaynak ayrıldı. Resmî verilere göre, 2003-2013 yılları arasında yapılan toplam 19 bin 558 kilometrelik yol için bütçeden 74.7 milyar liralık kaynak harcandı. Bu dönemde yılda ortalama olarak bin 500, bin 600 kilometrelik yol yapıldı. Bütçeden yol yapımı için harcanan kaynak tutarı ise 1 milyar liradan başlayarak 12 milyar liraya kadar yükseldi.
SON DÖRT YILDA İKİYE KATLANDI
Duble yolların maliyeti konusunda ise ilginç bir ayrıntı ortaya çıktı. Buna göre son dört yılda yapılan duble yolların maliyetinde iki kat artış yaşandı. Örneğin, 2009’da 2 bin kilometrelik yol için 7.4 milyar liralık harcama yapılırken, 2013’te 2 bin 156 kilometrelik yol için 12.3 milyar liralık kaynak aktarıldı. Duble yolların maliyetlerinde yaşanan rekor artışların gerçek sebebi tam olarak bilinmiyor. Karayolları Genel Müdürlüğü yetkilileri ise, maliyetlerdeki artışın “gecikmiş müteahhit alacaklarından” kaynaklandığını öne sürdüler. (TARAF)