Çankırı dışına ilk kez 1971 yılında Çağdaş’la Ankara’ya yolculuk yaparak çıktım. O yolculuktan aklımda kalanlar; yolculardan daha çok uğurlamaya gelenlerin kalabalığı ve defalarca yapılan “Ankara yolcusu kalmasın!” uyarılarına rağmen yaşanan uzun uzun kucaklaşmalar, tıka basa doldurulan bagajlar ve şoför koltuğuna dev cüssesiyle oturan sınıf arkadaşım Hüsamettin Boduroğlu’nun babası rahmetli İhsan amca…

İhsan Gafuroğlu’nun kurduğu Çağdaş, modern anlamda Çankırı’nın ilk şehirlerarası otobüs firmasıdır. Sonraları Öz Çağdaş, Lüks Çağdaş, Güven Çağdaş vb. gibi isimlerle yaşasa da, İhsan Gafuroğlu ve onun kurduğu Çağdaş hiç hafızalardan silinmemiştir.

"Benim hayatım tam bir roman…" diyen Çağdaş Otobüs İşletmesi'nin kurucusu ve sahibi İhsan Gafuroğlu,1931 Çankırı doğumlu.

O; Çağdaş Otobüs İşletmesini kurup, kara yoluyla Hac yolculuğunu başlatan Çankırı’nın en önemli müteşebbis şahsiyeti.

Çankırı’da Gofuroğlu olarak biliniyor. "Gofuroğlu mu; Gafuroğlu mu?" diye sordum. İlk soyadı “Onur” imiş... Daha sonra nüfus memuru “Gafur” olan soyadlarını “Gofur” olarak yazmış, mahkeme kararıyla “Gafuroğlu” soyadını almış.

Rahmetli Nurettin Derelli Abimiz 2005 yılında kendisiyle yaptığı mülakatta onu şöyle özetlemişti: “Doğma büyüme Çankırılı ve Çankırı’nın yerlisi. 17 yaşında ticaret hayatına atılıp, hiçbir zaman ve hiçbir kimseden yardım almadan işini kuran, kendi alanında işini büyüten ve ömrü boyunca hiçbir zaman mesleğini değiştirmeyen; iş hayatında doğru, dürüst, ailesine bağlı kişilikli, kişiliğini hayatının her basamağında korumasını bilen ender hemşerilerinizdendir...”

Babası Hüseyin Bey, otel işletmecisiydi. Çankırı’nın merkezinde belediyenin hemen üzerinde yer alan, mülkiyeti kendisine ait olan Anadolu Oteli’ni işletiyordu. Otelin altında da o dönem “Gofurun Kahvesi” olarak isim yapmış kıraathanesi vardı.

İş hayatına 1948 yılında henüz 17 yaşında iken atılır. Bu yaş, aynı zamanda onun evlilik tarihidir de… Nezihe Muazzez Hanımefendi ile olan evliliklerinden “Hüseyin, Belgiye, Dilruba ve Mustafa” dünyaya gelir. Müteşebbis ruhu, dinamik düşüncesi ve otoriter çalışma disiplini; onun hayallerini gerçek kılmasını sağlar. Baba mesleği otelciliği pasif bir iş görerek, nakliyeciliği seçer. İlk aracı 1947 senesinde satın aldığı halk arasında “kaptı kaçtı” olarak bilinen Çankırı-Ankara arasında yolcu taşıdığı 12 kişilik Şavrole’dir (Chevrolet).

O dönem Çankırı’da bulunan askeri Piyade Atış Okulu personelini, Cumartesi-Pazar Ankara’ya götürüp getirir. Şavrole’den sonra 1950 senesinde bir kamyon alarak, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin nakliye işini yapmaya başlar. Kamyonla nakliye işine Çağdaş Otobüs İşletmesini kurduğu 1959 yılına kadar devam eder…

Çağdaş’ın kuruluş öyküsünü İhsan Gafuroğlu’ndan dinleyelim:

“Çankırı’da otobüs işletmeciliği yok seviyesinde iken,  Çankırı , yakın olmasına rağmen Ankara’ya bir yolcu bile indiremiyordu. Tren ise günde bir defa, o da ters saatlerde olduğu için insanlarımızın Ankara’ya gidip gelmesi çok eziyetliydi. Çankırı’da Çağdaş firmasının kuruluşundan önce Ankara’ya yolcu taşımak için kurulan derme çatma otobüs yazıhanesi işlevi gören kulübe tarzı bir yapı vardı.  3-4 tane otobüsle Ankara’ya yolcu taşınırdı. Yolcular 7- 8 saatte Ankara’ya zor zahmet giderlerdi. Ben bu perişanlığı gördüğüm için daha güzel bir seviyede yenilemek istedim ve kendime ait, kendi çapımda tek başıma 1959 model Chevrolet ile otobüs işletmesini kurdum.”

ÇAĞDAŞ, nasıl marka oldu?

1958 senesinde Çankırı’nın o dönem ileri gelen 5-6 esnafı ile birlikte gıda toptancılığı yapar. Aralarında İhsan Gafuroğlu’nun da bulunduğu ortaklar, gıda toptancılığı firmasının ismini “Çağdaş” koyar. Gıda toptancılığı yaklaşık 3 sene sürer. Ortaklıktan ayrılmalar olunca, gıda toptancılığı işi kapanır. İhsan Gafuroğlu bu ortaklığın sona ermesinin akabinde 1959 yılında otobüs işletmeciliğine soyunur ve yenilikçiliğin öz Türkçe ifadesi olan “Çağdaş” ismini otobüs işletmeciliğine ad olarak seçer.

Nurettin Ok da, bu durumu “Ankara- Çankırı arasında yolcu taşıyan ilk otobüs benim belediye başkanlığım döneminde faaliyete geçti…” sözleriyle teyit eder.

1959 model Şavrole marka 2 kamyonu Bursa’ya götürüp karoser yaptırarak otobüs işletmeciliğine soyunur. Çağdaş’ın ilk yazıhanesini önce şimdiki Ziraat Bankası’nın bulunduğu yerde açar, sonra kayınpederi Mustafa İpek’in binasının altına taşır…

İhsan Gafuroğlu Çankırı’nın ilk otobüs terminalini de hayata geçiren şahsiyettir. Üstelik kurduğu terminal o günkü şartlarda haremlik, selamlık olarak hizmet verir.

Çağdaş’ın hizmet kalitesi kısa sürede Çankırılılar'dan büyük ilgi görür ve otobüs sayısı 20’ye kadar çıkar. Çankırı-Ankara hattının yanında, Çankırı-İstanbul seferleri de başlar…

İhsan Gafuroğlu’nun ilklerinden biri de başlattığı Çankırı-İstanbul otobüs seferleridir. Çankırı - Ankara seferi 2 saatte bir, Çankırı - İstanbul seferi ise perşembe ve pazar günleri haftada 2 defa gerçekleştirilir.

1962 yılında Çankırı’nın ileri gelenlerinden “Selahattin Bayram, Mehmet Evci, Naci Gürakan, Mustafa Yumak, Hüseyin Handırı” Çağdaş’a rakip olarak “Yolaç” otobüs firmasını kurarlar. Ardından da “Havan” şirketi kurulur. Bu rekabete Ankara firmaları da katılınca, yolcular açısından avantaja dönüşürken, otobüs firmaları zarar etmeye başlar. Rekabet zararına sürerken; Çankırı’dan karayolu ile Hacca giden ilk firma Çağdaş Otobüs İşletmesi olur ve Çağdaş ilk Türk otobüsünü Mekke’ye götüren firma olarak ta tarihe geçer.

İhsan Gafuroğlu Karayoluyla Hac yolculuğunu başlatmakla kalmaz; o tarihte nerdeyse imkânsız olan Mescid-i Aksa’yı ziyaretini de gerçekleştirir.

İhsan Gafuroğlu, o günleri şöyle dile getiriyor:

“Sene 1960, Hac ’tan dönerken Belen yaylasında Alpaslan Türkeş’in radyodan “kansız ihtilal oldu..” anonsuyla ihtilalden haberdar olduk.

1960 senesinde iki otobüsle Çankırı merkezden ileri gelenlerden 60 kişi ile karayolu yasak olmasına rağmen Çağdaş Otobüs İşletmesi’nin başına geçerek 45 günde Hicaz’a çölden gittim ve geldim. Böylece, bu yolu da açmış oldum... O zaman çölde kum yoldan kızgın güneşin altında ve araçlarımızda şimdiki gibi soğutma tertibatı olmadan 45 günlük çok zorlu bir yolculukla gittik. Gençliğin verdiği bir dinamizm ve heyecanla yaptığım bu işi… O kadar insanın ilkel şartlara yakın bir teknoloji içerisinde bu zor yolculuğu gerçekleştirmesini, şimdi bir çılgınlık olarak görmekteyim ama diğer taraftan da çok mutluyum. Hiç olmazsa hemşerilerimizin Hac yolculuğuna gidişlerine bir ufuk açmış oldum. Yoksa daha önce gidiş gelişlerinde çok eziyet çekmekte idiler.”

Çankırı’ya vedasını da şöyle anlatıyor İhsan Gafuroğlu:

Hicaz yolculuğunun kum yol üzerinde yapılması ve kumun da araçlara büyük zarar vermesi sonucu ortaya yüksek bakım masrafları çıktı. Hem bu ağır maliyete, hem de yıpratıcı rekabetin verdiği zarara 1969 senesinin sonuna kadar dayandım. Ankara’daki arkadaşlarımla görüşerek, işimi devredip başka bir iş kolu kurmak üzere Çankırı’dan ayrıldım ve Ankara’ya yerleştim.

Ankara’ya yerleştikten sonra Tırlara tanker mazot taşırken “Gafuroğlu Uluslararası Nakliyatı” kurdum.  40 tırlık filomu oluşturdum. Avrupa’ya, Ortadoğu’ya bu nakliyatın başında durarak çalıştım. Ben kimseden destek görmedim. Kendi başıma kendim kurdum bu şirketi ve tek başıma çalıştım. 12 sene kurduğum uluslararası nakliyatı çalıştırdım. Bu sayede Avrupa’da ayak basmadığım yer kalmadı. Dünyayı gezdim. 1983 yılında şirketimi devrettim ve özel sektörde farklı şirketlerde genel müdürlük yaptım.

Alpaslan Türkeş’le olan muhabbeti, vefatına kadar sürer. 1966 senesinde Çankırı il başkanlığını yaptığı Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nden Belediye Başkan adayı olur. Rakibi, Demokrat Parti adayı Ali İnandık’tır. 186 oy gibi az bir farkla seçimi Ali İnandık kazanır.

1987 yılında Doğruyol Partisi'nden Milletvekili adayı olur.

13 Aralık 2019’da Ankara’da vefat eden İhsan Gafuroğlu, Çankırı Sarıbaba mezarlığında toprağa verilmiştir.

“Çankırı Otogarı'na onun adının verilmesi teklifimizi” yazımızın sonuna not düşelim…