Serde elekçilik var ya, o nedenle konuya kasnaklı girizgah yapayım dedim.

Bildiğiniz üzere elek, kalbur ve gözer kasnaksız olmaz. Kasnaksa ‘değirmi’ olur.

Değirmi kasnak ne mi?

Yoksa siz bunu bilmiyor musunuz?

Durun hele sizi elek ve kasnak konusunda bir imtihana çekeyim. Bakalım kaçıncı dereceden ne kadar Çankırılısınız?

Kasnaklar boy boydur, deste boy, küçük orta boy, büyük orta boy, baş altı boy, baş boyu…

Yok, yok yağlı güreşteki kasnağın konumuzla uzaktan yakından alakası yok. Ancak, geleneksel sporumuz yağlı güreşin en baba oyunu “paça kasnak” değil midir?

Yapraklı Yaylasındaki yağlı güreşlerde pehlivanlar, bir elini rakibinin kıspetinin kasnak kısmına, diğer elini de paçasına geçirir daha sonra rakibini havaya kaldırır ve sırtüstü çevirerek, “yallah” deyip yere çalarak göbeğini güne getirir. İşte bu oyuna denir, “paça kasnak”    

Paça kasnak şöyle dursun, biz esas konumuza, avara kasnağa dönecek olursak, bizim oraların kasnağının büyüklüklerine göre işlevleri olur. Boylarına ve tiplerine göre de; elek, kalbur, gözer olarak isimlendirilir.

Elek inceyi kabadan ayırır. Bu anayı kızdan ayırmaya benzemez ama adamı şalgamdan ayırdığı görülmüştür.

Kalbur ise, tahıl ve başka iri taneli maddeleri, çerden çöpten elemek için kullanılan büyük delikli veya seyrek telli olur. Gözer’in aslı ise daha iri gözlü kalburdur.

Her üçü de değirmi kasnakla taçlanmıştır.

Elek, kalbur ve gözer ve de kasnak üzerine yanardağ misali yaptığım bu kısa bilgi aktarımı sonucunda; “kendim için bir şey istiyorsam namerdim”  

Bizim için her yer kendürük.

Benim asıl üzüldüğüm, memleketimizde bazı seçilmiş ve atanmışların “avara kasnak” gibi dönelemeleri.

Örnek mi istiyorsunuz?

Sağ olsunlar, her gelen İlbay Paşamızın ilk icraatı Tuz Mağaramızın turizme açılması olur. Gelir gelmez müdürlerden, amirlerden heyet oluşturur, ya Polonya'da ki, ya da Romanya'da ki Tuz Mağaralarına görgü ve bilgilerini artırmak için turistik seyahate giderler. Araya mil puanı ile Ürdün seyahati gibi turlarda sıkışır!

Halef selef ilbay paşalar uzak uzak seyahatler gidemedikleri zaman da, Şehremini ve vilayetteki daire müdürlerini yanına alıp Çankırı, Kurşunlu Göllüce köyü arasında “Tenezzüh Treni” ile “nostalji turları” düzenler. “Nostaljik Tren” seyahatleri de son iki yıldır pek revaçta, alışkanlık oldu. Yakında geleneksel olur.

(Gözlemeyi ayranı hep bizsiz yiyip, içiyorsunuz ya, aşk olsun!)

Sonuç mu?

Bilgi görgü artırmak için yapılan yurt dışı mağara seyahatleri sonucunda, siz hiç Çankırı'daki Tuz Mağarasının turizme açıldığını işittiniz mi? Gördünüz mü?    

Biz nice pipolu, papyonlu, ‘eyyamcı’ İlbay Paşalar gördük.

Ömrümüz olursa daha da göreceğiz çok şükür.

Hadi bakalım, hep beraber avara kasnak gibi;

“dön baba dönelim, hacılara gidelim”

Bu yazının; “mala davara faydası var mıdır?”

Merak edene not:

Çankırı’da Bir Turizm Hareketi: Tenezzüh Trenleri

http://www.cansaati.org/topluluk/forum_posts.asp?TID=1056&title=tenezzh-trenler%DD