İsmail BOZKURT
'Aspartam' olası bir kanser nedeni midir?
Son zamanlarda yapılan çalışmalara göre, şeker yerine kullanılan ve neredeyse hiç kalori barındırmayan ve dolayısıyla satış politikasını güçlendiren Aspartam’ın "muhtemel kanserojen" olabileceği gösterilmiştir.
Gıda sektöründe yaygın olarak kullanılan ve çeşitli yiyecek ve gazlı içeceklerde bulunan tatlandırıcı Aspartam hakkında resmi ve teyit edilmiş bilgi eksikliği mevcut. Henüz kesin bilgi de mevcut olmadığı için, yasaklama veya kısıtlama getirilmiş değildir. Fakat yapılan çalışmaların sayısı ve yayını arttıkça, potansiyel riskin boyutu hakkında kafa karışıklığı meydana gelmiştir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kanser araştırma kolu olan Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC - International Agency for Research on Cancer) tarafından bu konular güncel olarak titizlikle ele alınarak araştırılmaktadır. Tabi bu sadece Aspartam ile kısıtlı değil. Diğer 'muhtemel kanserojen' maddeler arasında aloe vera, mazot ve salamura edilmiş Asya sebzeleri bulunur.
'ASPARTAM' HANGİ GIDALARDA BULUNUR?
Aspartam şekerden 200 kat daha tatlı ve kalorisiz olduğu için gıda sektöründe popüler bir maddedir. Diyet içecekler, sakızlar ve bazı yoğurtlar dâhil olmak üzere birçok diyet veya şekersiz gıdanın içindekiler listesinde bulacaksınız. Aspartam içeren yüksek profilli içecekler arasında Diet Cola, Cola Zero ve Pepsi Max bulunur. Bunlara ek olarak yaklaşık 6 bin gıda ürününde tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Aspartam onlarca yıldır kullanılıyor ve gıda güvenliği kuruluşları tarafından onaylanıyor olsa da, ancak içerik ve olası riskleri hakkında bir tartışma mevcut. Bundan dolayı DSÖ Dünya Sağlık Örgütü'nün kanser araştırma kolu olan IARC, Aspartam ve kanserle ilgili yaklaşık bin 300 çalışmayı gözden geçiriyor. Resmi açıklamanın ve makale yayının ünlü tıp dergisi Lancet Oncology’de 14 Temmuz tarihinde çıkması beklenirken, 'muhtemel kanserojen' sınıflaması getirileceğine neredeyse kesin gözüyle bakılmaktadır.
1981 yılından bu yana, Aspartam tüketiminin vücut ağırlığınızın kilogramı başına günlük 40 miligram alımı güvenli kabule edilmekteydi. Bu, 60 kg ağırlığında bir yetişkin için günde 12 ila 36 kutu diyet içecek anlamına gelir.
2000'li yılların başında yapılan bir araştırma, fare ve sıçan deneylerinde Aspartam ile kanser ilişkisini öne sürdü. Fakat bu bulgular bilim camiasında eleştirildi ve diğer hayvan çalışmalarında kanser riski tespit edilmedi. Geçen yıl 105 bin kişiyle yapılan bir araştırma, hiç tatlandırıcı tüketmeyen insanlarla çok miktarda tüketenleri karşılaştırdı. Aspartam da dâhil olmak üzere yüksek düzeyde tatlandırıcılar, daha yüksek kanser riskiyle bağlantılıydı, ancak iki grup arasında sağlık ve yaşam tarzları gibi birçok değişkenin mevcut olması nedeniyle eleştirildi.
Birleşik Krallık Gıda Standartları Ajansı baş bilimsel danışman yardımcısı Rick Mumford, kurumun raporları 'yakından inceleyeceğini' ancak "... görüşümüze göre bu tatlandırıcının güvenliği çeşitli bilimsel komiteler tarafından değerlendirildi ve şu anda güvenli kabul ediliyor" dedi.
Uluslararası Tatlandırıcılar Derneği'nden Frances Hunt-Wood ise Aspartam’ın güvenirliliğine dikkat çekerek, "Aspartam, dünya çapında 90'dan fazla gıda güvenliği ajansının güvenli olduğunu beyan etmesiyle tarihteki en kapsamlı araştırılan bileşenlerden biridir" dedi.
Şu aşamada, her zaman olduğu gibi doğal ürünleri tercih ederek, bilimsel çalışmaların net sonucunu görmek için beklemeliyiz.
Bilimle kalın...
_______________________________________
Dr. İsmail Bozkurt kimdir?
Dr. İsmail Bozkurt, Medical Park Ankara Batıkent Hastanesi’nde, Beyin ve Sinir Cerrahisi Polikliniği'nde hizmet vermektedir. Dr. Bozkurt, yabancı dili ve geniş uluslararası beyin, sinir ve omurga cerrahisi camiası ile çalışmalarına devam etmektedir. Pek çok ülkede ortak çalışmalarda bulunmakta olup, en güncel gelişmeler ve bilimsel güncellemeleri takip etmektedir. Deneysel çalışmalar ile omurilik felci ve kafa travması üzerine yeni ilaç ve tedaviler konusunda araştırmaları devam etmektedir. Yüksek İhtisas Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı'nda aktif olarak Doktora Öğretim Üyesi olarak eğitim vermektedir.
Aynı zamanda sosyal medya ve iletişim platformlarını etkin şekilde kullanmakta olup, pek çok gazete, dergi ve TV yayınlarında bilgisini herkesin anlayacağı ve faydalanacağı şekilde aktarmaya odaklanmıştır. Dr. Bozkurt, evli ve 2 çocuk babasıdır...