Metin YILMAZ
1930'lu yılların başında Çankırı
1933 yılında Mehmet Şükrü Kaya’nın İçişleri Bakanlığı döneminde tüm vilayetlerimize dair kısa bilgiler ve fotoğrafların yer aldığı Belediyelerimiz adlı bir kitap yayınlanır. Kitabın takdiminde yer alan şu sözler, dikkat çekicidir:
"Umumi tarih, Türk adıyla başlar. Şehircilik tarihinin başlangıcı da Türkeli ve emeği ile yazılmıştır. Medeni yaşayış ve şehir hayatı tetkikleri gösteriyor ki; Altaylar'da, Hazar kıyılarında, Fırat kenarlarında dünyanın ilk şehirlerini kuranlar Türkler'in dedeleridir.
Atlak, Almalık, Atbaş, Balasagun, İlibalık, Oruk, Otrar, Kent, Yanğikent, Sağanak, Suz şehirleri bunların başında gelir. Bununla beraber bütün bu şehirlerde, Belediyecilik bakımından ve bugünkü belediye vazifeleri mahiyetinde ne gibi hizmetler yapıldığına dair bilgiler çok azdır."
"Belediyelerimiz" kitabının Çankırı bölümünde yer alan bilgiler:
"Şehrin nüfusu: 10.965
Şehirdeki hane sayısı: 2749
Çankırı Belediyesi bütçesi: 75.995 Lira
Şehir yollarının 500 metresi şose, 7500 metresi kaldırımdır.
Membalardan şehre 15.000 metre uzunluğunda asfaltlı çelik boru ile 24 saatte 34.560 litre su gelir.
Şehirde 65 çeşme, 3 havuz vardır.
Şehrin kanalizasyonu yoktur.
Resmi daireler ve birçok evler elektrikle tenvir(aydınlatma) edilmiştir. Bir kısım evlerde ve kahvehanelerde lüks vardır.
Şehirde 1 hastane, 2 eczane, 1 kütüphane, 1 sinema, 30 han, 4 otel, 4 hamam, 6 lokanta, 4 fırın, 20 mağaza, 500 dükkân ve 2 fabrika vardır.
Haftada 1 Çarşamba günleri Pazar kurulur.
Nakil vasıtaları: Şimendifer, otomobil, at arabaları, öküz arabaları, merkep ve katırdır.
Tarihi eserler: 1 Büyük Cami, Selçuk tarzı mimarisinde tımarhane binası, 1 kuşane vardır.
Yerli mahsulat ve yerli işler: Arpa, buğday, fiğ, nohut, mercimek, her türlü sebze meyve, yün, kereste, pamuk istihsal edilir."